Μια ημέρα στο Δίστομο και την Αράχωβα, γεμάτη ιστορία

Η ταξιδιωτική ομάδα του Eat Dessert First Greece με νέα σύνθεση για ένα ταξιδάκι στο Δίστομο και την Αράχωβα. Ο Γιώργος με τη μαμά του και η Ελίζα με το μπαμπά της πήραν την εξερευνητική τους διάθεση και ξεκίνησαν για μία ακόμα εκδρομή που θα τα είχε όλα!

Φύγαμε για ένα ακόμα ημερήσιο ταξιδάκι!

Στο νέο ταξιδιωτικό μας άρθρο προορισμός είναι το μαρτυρικό Δίστομο και η γραφική Αράχωβα. Εκεί, μαθαίνουμε ιστορία από τα μνημεία του Διστόμου, επισκεπτόμαστε την ιστορική, αναγνωρισμένη από την UNESCO Ιερά Μονή του Οσίου Λουκά, κάνουμε βόλτες και δοκιμάζουμε την κουζίνα της Αράχωβας, χωρίς να παραλείψουμε και το γλυκάκι μας βέβαια! Μια ημερήσια εκδρομή γεμάτη γνώσεις, εμπειρίες και γεύσεις…

Στο δρόμο συναντήσαμε πολλούς ποδηλάτες, πιθανώς λόγω κάποιου ποδηλατικού αγώνα!

Ο πρώτος μας προορισμός ήταν το Δίστομο, μια ημιορεινή κωμόπολη -σε υψόμετρο 467 μ.- της επαρχίας Λιβαδειάς του νομού Βοιωτίας. Από το 2010 είναι έδρα του δήμου Διστόμου-Αράχωβας-Αντίκυρας.

Το Δίστομο είναι δυστυχώς κυρίως γνωστό από την τραγική του μοίρα στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναφερόμαστε στη Σφαγή ή Ολοκαύτωμα του Διστόμου στις 10 Ιουνίου του 1944. Όπως διαβάσαμε, έως εκείνη τη μέρα οι κάτοικοι ζούσαν σε μια ειδυλλιακή πατρίδα, μέχρι που όλα άλλαξαν ένα πρωί Σαββάτου. Στρατιώτες των Γερμανών μπήκαν στο χωριό και δολοφόνησαν άνδρες, γυναίκες, ακόμα και παιδιά. Σε ρεπορτάζ της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD δύο Γερμανοί δημοσιογράφοι, οι οποίοι μίλησαν με τους απογόνους των εκτελεσμένων, αναφέρουν πως ήταν «μια βάρβαρη, αιμοσταγής πράξη, ανεξήγητη ακόμα και μέχρι σήμερα». Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά το χρονικό της τραγωδίας εδώ.

πηγή
πηγή

Μια από τις χειρότερες ωμότητες ολόκληρου του πολέμου

Mark Mazower, ιστορικός (πηγή)
Στο δρόμο για το Δίστομο

Τρία μνημεία και ένα μουσείο στέκουν στο χωριό για να θυμίζουν την τραγική του ιστορία, για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί, ώστε να μην ξαναγίνουν τα λάθη του παρελθόντος, και να μη χαθούν στη λήθη τα θύματά τους.

Το πρώτο μνημείο το συναντάμε αμέσως στην είσοδο του χωριού. Είναι ένα γλυπτό 7 μέτρων, το οποίο όπως διαβάσαμε ονομάζεται «Παγκόσμιο Φιλί». Συμβολίζει την ειρήνη και τη φιλία των λαών και στήθηκε στη θέση του κατά την 62η επέτειο της σφαγής των 218 κατοίκων του Διστόμου από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. Το αφαιρετικό γλυπτό είναι έργο του ο γλύπτη και καθηγητή του ΕΜΠ κ. Γεώργιου Καλακαλλά. Με μεγάλη συμβολική αξία, το έργο αυτό μας υποδέχεται στο μαρτυρικό χωριό και, για εμάς, λέει πως δεν πρέπει να ξεχνάμε, αλλά πρέπει να προχωράμε μπροστά για έναν κόσμο ειρηνικό για όλους.

Το «Παγκόσμιο Φιλί» στην είσοδο του Διστόμου
Ο γλύπτης κ. Γεώργιος Καλακαλλάς (πηγή)
Μπαίνοντας στο χωριό…
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου μέσα στο Δίστομο
Σταυροδρόμι που οδηγεί στην Παραλία Διστόμου, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου, στο Μαυσωλείο και σε άλλους προορισμούς όπως είναι ο Όσιος Λουκάς που θα επισκεπτόμασταν αργότερα

Ακολουθώντας την ταμπέλα για το Μαυσωλείο βρεθήκαμε ίσως στο ψηλότερο σημείο της περιοχής, όπου είναι χτισμένο ένα κτίριο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Το δεύτερο μνημείο που βλέπαμε μπροστά μας ήταν ένα σύμπλεγμα ορθογώνιων όγκων που σχηματίζει ένα κτίριο-μνημείο, αφιερωμένο στα θύματα των Γερμανών Ναζί. Ψάχνοντας κάποιες πληροφορίες για το μέρος αυτό, διαβάσαμε πως βρίσκεται στον λόφο Κανάλες, σε υψόμετρο 346 μέτρων πάνω από το Δίστομο.

Περπατώντας γύρω από το κτίσμα, πότε βρίσκεσαι κοντά στο κέντρο του και πότε μακριά του. Πλησιάζοντας σε διάφορα σημεία σου αποκαλύπτονται οι λεπτομέρειές του: ένας τοίχος με χαραγμένα πάνω του τα ονόματα των νεκρών, μεταξύ των οποίων υπάρχουν ακόμα και βρέφη, ένα επίμηκες ανάγλυφο έργο τέχνης με ανθρώπινες μορφές, και το πιο συγκλονιστικό από όλα, στο κεντρικό κτιριάκι αν κοιτάξεις από το τζάμι βλέπεις μέσα έναν τοίχο γεμάτο με τα κρανία των θυμάτων.

Ένας μικρός αμφιθεατρικός χώρος εκδηλώσεων
Το ανάγλυφο έργο τέχνης με τις ανθρώπινες φιγούρες
Ο τοίχος με τα θύματα της σφαγής, ολόκληρες οικογένειες από τους ηλικιωμένους μέχρι τα μικρά παιδιά…
Μαρτυρικό Δίστομο 10-6-1944 Ημέρα σφαγής και ολέθρου από τα ναζιστικά στρατεύματα
Ο κλειστός χώρος του μαυσωλείου, με τα κρανία των θυμάτων
Η θέα προς τον οικισμό του Διστόμου
Η θέα από την άλλη μεριά

Συγκινημένοι από όσα είχαμε νιώσει στο Μαυσωλείο, κατευθυνθήκαμε προς άλλο ένα τοπόσημο της περιοχής το οποίο συντηρεί την ιστορική μνήμη, το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού, ένα πετρόχτιστο κτίριο στην πλατεία Γιάννη Σταμούλη. Δυστυχώς το πετύχαμε κλειστό, αλλά αναζητήσαμε πληροφορίες γι’ αυτό στο διαδίκτυο.

Το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού

Από τη σελίδα του μουσείου στο Facebook μάθαμε πως ιδρύθηκε το 2005 από το Δήμο Διστόμου. Σκοπός του είναι «η απόκτηση, αποδοχή, φύλαξη, συντήρηση, καταγραφή, τεκμηρίωση, έρευνα, μελέτη και ερμηνεία, καθώς και η έκθεση και προβολή στο κοινό ιστορικών μαρτυριών, υλικών και άυλων, που αναφέρονται και τεκμηριώνουν το ιστορικό γεγονός της σφαγής των κατοίκων του Διστόμου από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής στις 10 Ιουνίου 1944, αλλά και της γενικότερης περιόδου της Κατοχής στους νομούς Βοιωτίας και Φωκίδας».

Στον κάτω όροφο βρίσκεται η συλλογή αντικειμένων της καθημερινής ζωής μιας αγροτικής κοινότητας του Μεσοπολέμου, με κάποια αντικείμενα να προέρχονται από τις οικογένειες των θυμάτων (πηγή)
Η Αίθουσα του Χρονικού, με αντίγραφα φωτογραφικών τεκμηρίων και αποκομμάτων του ημερήσιου τύπου (πηγή)
Στον πάνω όροφο του διώροφου κτιρίου, όπου αναπτύσσεται η έκθεση των Θυμάτων του Ναζισμού (πηγή)
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού στο Δίστομο (πηγή)
Μνημείο για τους ήρωες των ενδόξων πολέμων των περιόδων 1921-1922 και 1940-1941

Φεύγοντας από το Δίστομο, συναντήσαμε και το Δημαρχείο του, το οποίο είχε και αυτό ένα έργο τέχνης με ανάλογη θεματολογία στην κυρίως όψη του. Σε όλον τον οικισμό υπάρχει κάτι που να θυμίζει την τραγική του ιστορία…

Το Δημαρχείο Διστόμου-Αράχωβας-Αντίκυρας στο Δίστομο
Το έργο τέχνης στην πρόσοψη του Δημαρχείου
Στο χάρτη είδαμε πως η Μονή Οσίου Λουκά βρίσκεται βορειοδυτικά του Διστόμου.
Φεύγοντας από το Δίστομο

Σε κοντινή απόσταση από το Δίστομο είχαμε δει πως βρίσκεται η Μονή του Οσίου Λουκά. Αυτός ήταν και ο επόμενος προορισμός μας. Φτάνοντας αντικρίσαμε ένα μαγευτικό, γαλήνιο τοπίο με πανέμορφα, βυζαντινά κτίρια, κι έτσι ξέραμε πως είχαμε κάνει τη σωστή επιλογή για να αποφορτιστούμε από το αιματηρό παρελθόν του Διστόμου που μας συγκίνησε βαθιά.

Φτάνοντας στη Μονή Οσίου Λουκά
Τα πολλά, ενδιαφέροντα μέρη που περιλαμβάνει η Μονή

Η Μονή Οσίου Λουκά έχει μια πανέμορφη θέα στα γύρω βουνά. Στους εξωτερικούς χώρους του συγκροτήματος της Μονής υπάρχουν ψηλά, σκιερά δέντρα και καθίσματα που προσκαλούν τους επισκέπτες να απολαύσουν τη γαλήνη του τοπίου.

Η Μονή Οσίου Λουκά εγγράφηκε το 1990 στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, μιας και αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα μοναστηριακού συγκροτήματος με χιλιόχρονη ιστορία και οικουμενική αξία, το οποίο χρήζει προστασίας προς όφελος όλης της ανθρωπότητας.

Ο Όσιος Λουκάς – διαβάστε τον βίο του εδώ!

Ο χώρος της Μονής είναι πολύ καλά οργανωμένος για τους επισκέπτες, με πινακίδες με πληροφορίες, αρχιτεκτονικά σχέδια και φωτογραφίες. Σε μια εισαγωγική πινακίδα διαβάσαμε τα εξής:

«Τα μοναστήρια αποτελούν μικρογραφία βυζαντινής πόλης. Τα κτίρια είναι μάρτυρες των ποικίλων δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής των μοναχών. Η διαχρονική χρήση των κτιρίων αυτών στη Μονή του Οσίου Λουκά έχει ως αποτέλεσμα να έχουν υποστεί πολλαπλές επεμβάσεις και να μη σώζονται σήμερα στην αρχική τους μορφή.

Τα κελιά των μοναχών στεγάζονται σε τριώροφες πτέρυγες στη δυτική, βόρεια και νοτιοανατολική πλευρά, με ανοιχτές στοές προς την εσωτερική αυλή. Το καμπαναριό υψώνεται δίπλα στη νοτιοδυτική πύλη, χτισμένο στα ερείπια βυζαντινού ναΐσκου. Το διώροφο κτίσμα στα νότια των καθολικών φιλοξενεί στον όροφο την τράπεζα (τραπεζαρία), όπου οι μοναχοί γευματίζουν ακούγοντας το συναξάριο της ημέρας – στο χώρο σήμερα λειτουργεί έκθεση γλυπτών. Στο ισόγειο του κτιρίου βρίσκεται το μεγάλων διαστάσεων ελαιοτριβείο, δηλωτικό σημαντικής παραγωγής λαδιού.

Μεγάλη υπόγειο κινστέρνα (δεξαμενή νερού) εξυπηρετούσε τις ανάγκες ύδρευσης της μονής. Στο φωτάναμμα, στο βόρειο μέρος της αυλής, συγκεντρώνονταν οι μοναχοί για να ζεσταθούν τις παγωμένες βραδιές. Είναι μια κιονοστήρικτη αίθουσα με κυλινδρικούς θόλους, στους οποίους ανοίγονται οπές εξαερισμού. Το βορδοναρείον (ή βορδοναριό, δηλ. ο στάβλος) βρίσκεται δίπλα στην κύρια ανατολική πύλη. Στο διώροφο αυτό οικοδόμημα το ισόγειο προορίζεται για τα ζώα, ενώ ο όροφος για τους αγωγιάτες και τις ζωοτροφές. Στον όροφο του αναστηλωμένου κτιρίου εκτίθενται βυζαντινές τοιχογραφίες από τον ναΐσκο του Αγίου Σπυρίδωνα στην Αντίκυρα

Τέλος, λίγο έξω από την ανατολική πύλη εντοπίζεται ο μικρός κοιμητηριακός ναός του Αγίου Χαραλάμπους, που χτίζεται τον 10ο αι. με υλικά από τη γειτονική αρχαία Στείριδα.»

Φωτορεπορτάζ από τη Μονή Οσίου Λουκά

Η θέα στα γύρω βουνά
«Το ψηλό καμπαναριό με το ρολόι, δείγμα τεχνολογικής εξέλιξης και εκσυγχρονισμού, εντάχθηκε στη ζωή του μοναστηριού στα τέλη του 19ου αι. (1888)»
«Μπαίνοντας από την ανατολική είσοδο, οι επισκέπτες μπορούσαν να ξαποστάσουν και να θαυμάσουν τα καθολικά»
Μνημείο του Επισκόπου Σαλωνών Ησαΐα, ο οποίος έπεσε μαζί με τον αδερφό του Παπα-Γιάννη στις 23-4-1821 στη Χαλκωμάτα, μαχόμενος υπέρ βωμών και εστιών. «Σ’ αυτήν εδώ την Ιερή Μονή που υπήρξε εστία και ορμητήριο της Επανάστασης ο Δεσπότης ευλόγησε τα όπλα του ξεσηκωμού της Ρούμελης εναντίον των Τούρκων»
«Οι αναστηλωμένες πτέρυγες των κελιών σώζονται με τη μορφή που απέκτησαν κατά την οθωμανική περίοδο και μέχρι τα τέλη του 19ου αι., χτισμένες πάνω σε επιχώσεις ερειπίων της βυζαντινής εποχής.»
Το παλαιό Καθολικό της Παναγίας: «Ο ναός της Παναγίας, που ταυτίζεται ή χτίζεται στη θέση του αρχικού ναού της Αγίας Βαρβάρας είναι το παλαιότερο από τα δύο καθολικά της μονής και χρονολογείται στο β’ μισό του 10ου αι.  Εισάγει στον ελλαδικό χώρο τον κωνσταντινουπολίτικο αρχιτεκτονικό τύπο του τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο, προσαρμοσμένο όμως στην τοπική οικοδομική παράδοση.»
Το νέο Καθολικό του Οσίου Λουκά: «Στις αρχές του 11ου αι. οικοδομείται το νέο μεγαλοπρεπές καθολικό. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του σύνθετου οκταγωνικού ναού, όπου επιτυγχάνεται η δημιουργία ενός ενιαίου εσωτερικού χώρου κάτω από ευρύ τρούλο. Και εδώ είναι εμφανής η επίδραση της κωνσταντινουπολίτικης αρχιτεκτονικής, με τα μεγάλα παράθυρα, τα σταυροθόλια στη στέγαση του εσωτερικού χώρου, την κάλυψη των τοίχων με ορθομαρμάρωση και ψηφιδωτά»
Στο εσωτερικό του παλαιότερου Ναού της Παναγίας, βρήκαμε ένα περιοδικό από τον Σύλλογο Συμπαραστάσεως Κρατουμένων “Ο Ονήσιμος”
Το Καθολικό του Οσίου Λουκά
«Στο σημείο σύνδεσης των δύο καθολικών, στο κέντρο του συμπλέγματος βρίσκεται το κιβώριο με το σκήνωμα του οσίου Λουκά, πάνω ακριβώς από τον τάφο της κρύπτης.  »
Η κρύπτη της Αγίας Βαρβάρας: «Οι τέσσερις σημαντικότερες μορφές για την πρώιμη ιστορία της μονής απεικονίζονται στο νοτιοανατολικό σταυροθόλιο (στο βάθος): ο Όσιος Λουκάς ίδρυσε το μοναστήρι, ενώ οι ηγούμενοι Αθανάσιος, Φιλόθεος και Θεοδόσιος το οδήγησαν στο απόγειο της ακμής του.» Στο βάθος βρίσκεται ο τάφος του Οσίου Λουκά.
«Το βυζαντινό ελαιοτριβείο με τις μεγάλες εγκαταστάσεις του, που αποκαλύφθηκε σχεδόν ακέραιο στο υπόγειο της Τράπεζας, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην οικονομική άνθιση του μοναστηριού»
Το φωτάναμμα όπου συγκεντρώνονταν οι μοναχοί για να προσευχηθούν.

Έχοντας απολαύσει τη γαλήνη και την ηρεμία που αποπνέουν πάντα τα μοναστήρια, πήραμε το δρόμο που οδηγούσε προς την Αράχωβα. Στις κορυφές των βουνών είδαμε ανεμογεννήτριες που συλλέγουν αιολική ενέργεια, ένα είδος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Αλλιώς μάθαμε πως ονομάζονται Ήπιες Πηγές Ενέργειας καθώς δεν απαιτούν κάποια ενεργητική παρέμβαση στο περιβάλλον, όπως η εξόρυξη, και επίσης είναι φιλικές προς το περιβάλλον, χωρίς εκπομπές υδρογονάνθρακων, διοξειδίων του άνθρακα ή τοξικών αποβλήτων. Οπότε χαρήκαμε πολύ που συναντάμε συχνά αιολικά πάρκα στα ταξίδια μας!

Και κάπως έτσι φτάσαμε στην Αράχωβα, μετά από διαδρομή μισής ώρας περίπου. Η Αράχωβα είναι ορεινή κωμόπολη της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, σε υψόμετρο 950 μέτρων. Η Αράχωβα αποτελεί δημοφιλή προορισμό τον χειμώνα, καθώς έχει και χιονοδρομικό κέντρο κοντά, αλλά εμείς πιστεύουμε πως είναι πανέμορφο μέρος και για το καλοκαίρι, οπότε επιλέξαμε να κατευθυνθούμε εκεί για μεσημεριανό φαγητό και απογευματινό καφεδάκι.

Φτάνοντας στην Αράχωβα…

Φτάσαμε στην Αράχωβα λοιπόν και κάναμε την πρώτη μας στάση σε μια ωραία ταβέρνα με καλές κριτικές για το φαγητό της. Ήταν όντως πεντανόστιμα όλα τα πιάτα που δοκιμάσαμε, τα ευχαριστηθήκαμε πολύ σε συνδυασμό με τον καθαρό αέρα και τη φύση που μας περιέβαλλε.

Ψημένο ψωμάκι και σκορδοβούτυρο για καλωσόρισμα
Χωριάτικη χορτόπιτα
Σπιτικοί λαχανοντολμάδες
Χόρτα με φέτα και χειροποίητο τζατζίκι
Τηγανητοί κολοκυνθοανθοί
Μοσχαρίσιο μπιφτέκι με πατάτες και σαλάτα
Χοιρινή μπριζόλα με πατάτες
Και για να τα συνοδέψει όλα αυτά, ντόπιο ροζέ κρασάκι!

Μας άρεσαν όλα όσα δοκιμάσαμε πάρα πολύ αλλά αυτό που θα μας μείνει είναι οι μαγειρευτοί, πεντανόστιμοι λαχανοντολμάδες και οι τηγανιτοί κολοκυνθοανθοί, τους οποίους πρώτη φορά δοκιμάσαμε! Το νόστιμο φαγητό σε συνδυασμό με την υπέροχη θέα είναι ό,τι καλύτερο!

Συνεχίσαμε κάνοντας μια βόλτα στα στενάκια της Αράχωβας, όπου είδαμε μικρά μαγαζάκια που πουλούσαν αναμνηστικά και τοπικά προϊόντα. Ένα από τα τοπικά προϊόντα της Αράχωβας είναι η φορμαέλα, ένα σκληρό τυρί που παράγεται μόνο εκεί. Διαβάσαμε πως η ονομασία του έχει καταχωρηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) από το 1996. Νέες πληροφορίες και μια ωραία βόλτα για να χωνέψουμε, προτού καθήσουμε κάπου για καφεδάκι και γλυκό!

Τα τοπικά προϊόντα της Αράχωβας: φορμαέλα, χυλοπίτες, μέλι, τραχανάς, κρασί και τσίπουρο
Αναμνηστικές ξύλινες γκλίτσες και άλλα πολλά…

Κάνοντας τη βόλτα μας στα γραφικά δρομάκια της Αράχωβας φτάσαμε σε μια ωραία πλατεία με καφετέριες. Διαλέξαμε μια και απολαύσαμε ελληνικό καφεδάκι με γλυκά, ό,τι προτιμούσε ο καθένας!

Σπιτική μηλόπιτα με σιρόπι καραμέλας
Pancakes με γεύση τσιζκέικ, με κρέμα τυριού, μαρμελάδα φράουλας και φρέσκιες φράουλες

Αφού φάγαμε και τα λαχταριστά γλυκάκια μας, συνεχίσαμε το περπάτημα προς το σημείο όπου είχαμε αφήσει το αυτοκίνητο, και είδαμε και άλλα όμορφα σημεία της Αράχωβας.

Το Δημαρχείο του Δήμου Διστόμου-Αράχωβας-Αντίκυρας
Άλλο ένα σημείο της Αράχωβας με φοβερή θέα!
Έξω από το Λαογραφικό Μουσείο Αράχωβας, το οποίο δυστυχώς ήταν κλειστό την ώρα που πήγαμε.

Στα εξωτερικά κάγκελα του μουσείου υπήρχαν ενημερωτικές αφίσες με κωδικούς QR, οι οποίοι σε οδηγούσαν σε μια σελίδα με πληροφορίες για το μουσείο. Εκεί διαβάσαμε πως το Λαογραφικό Μουσείο Αράχωβας στεγάζεται σε ένα παλιό νεοκλασικό κτίριο, δίπλα από το περίφημο ρολόι της Αράχωβας. Χτίστηκε το 1908 χάρη στη χορηγία του Ανδρέα Συγγρού για να λειτουργήσει ως δημοτικό σχολείο. Έτσι αντικατέστησε το πρώτο παλιό δημοτικό σχολείο της Αράχωβας που χτίστηκε το 1830 με οικονομική υποστήριξη από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Το 1984 η Υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη αποφάσισε πως το παλιό σχολείο της Αράχωβας έπρεπε να χαρακτηριστεί ως ιστορικό μνημείο. Το 2003 το νεοκλασικό κτίριο έπαψε να λειτουργεί ως σχολείο, καθώς χτίστηκε ένα νέο κτίριο για να το στεγάσει. Σήμερα, το νεοκλασικό κτίριο είναι πλήρως ανακαινισμένο και φιλοξενεί το Λαογραφικό Μουσείο της Αράχωβας.

Το Λαογραφικό Μουσείο της Αράχωβας (ΛΜΑ)

Ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα της Αράχωβας είναι το Ρολόι στον βράχο του Τυριά. Αφού το φωτογραφίσαμε, μάθαμε και την ιστορία του: στις αρχές του 18ου αι. αποτελούσε τμήμα του Μητροπολιτικού Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, ο οποίος καταστράφηκε από το σεισμό του 1870. Το ρολόι επισκευάστηκε και πήρε τη μορφή που έχει σήμερα. Έχει επίσης χρησιμέψει ως φυσικό ψυγείο για τη συντήρηση τροφίμων και τυριών, ενώ κατά την Κατοχή αποτέλεσε μια καλή κρυψώνα των σημαντικών αντικειμένων των κατοίκων της περιοχής.

Μπροστά από το ρολόι της Αράχωβας

Είχε έρθει η ώρα να πάρουμε το δρόμο της επιστροφής, στον οποίον θα κάναμε μια τελευταία στάση για να δούμε και να φωτογραφίσουμε το τρίτο ιστορικό μνημείο της εκδρομής μας. Στο δρόμο προς τη Λιβαδειά συναντήσαμε ένα μεγάλο, επιβλητικό μνημείο που δεν αφήνει να το προσπεράσει κανείς. Πρόκειται για το Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, το οποίο βρίσκεται στη θέση Καρακόλιθος της Βοιωτίας. Εκεί διαβάσαμε πως στις 25 και 26 Απριλίου 1944, 134 άμαχοι άντρες εκτελέστηκαν, σε ένα πέρασμα στο δρόμο από τη Λιβαδειά προς την Αράχωβα, όπου δεν υπήρχε οικισμός ή χωριό.

Η ιδέα για τη δημιουργία του μνημείου, ανήκει στον πρώτο αιρετό Νομάρχη Βοιωτίας, τον εκλιπόντα Γιάννη Σταμούλη. Στην αρχή της θητείας του και παράλληλα με την προετοιμασία της, ιστορικής πλέον, αγωγής του Διστόμου, προκήρυξε, με δαπάνη της Νομαρχίας Βοιωτίας, καλλιτεχνικό διαγωνισμό με αντικείμενο τη δημιουργία γλυπτού, με τίτλο «Εκτέλεση 134 Πατριωτών και Εθνική Αντίσταση». Στον διαγωνισμό αυτό διακρίθηκε η γλύπτρια Αγγέλικα Κοροβέση-Καλαντίδου και το 1995 της ανατέθηκε η εκτέλεση του έργου.

Το έργο βρίσκεται πάνω σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας και ήθελα να πετύχω το να «διαβάζεται» από τις δύο αντίθετες φορές κίνησης των αυτοκινήτων. Επίσης ήθελα ο επισκέπτης που σταματά και πλησιάζει, να έχει μια άλλη, τρίτη, απευθείας, οπτική επικοινωνίας και για αυτό επέλεξα να προβάλει ο αγωνιστής τόσο επιβλητικός και να μοιάζει κινούμενος.

Αγγέλικα Κοροβέση-Καλαντίδου (πηγή)
Η γλύπτρια κ. Κοροβέση και ο Νομάρχης κ. Γιάννης Σταμούλης κατά την κατασκευή του μνημείου το 1995-96 (πηγή)

Έχοντας πλέον ολοκληρώσει το ταξίδι μας στην ιστορία του Διστόμου, της Αράχωβας και της γύρω περιοχής, με δυνατές εικόνες στη μνήμη και συγκινητικές σκέψεις στο νου, πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Μέχρι το επόμενο γλυκό ταξίδι μας…

Διαβάστε πρώτοι κάθε νέο μας άρθρο!

Βρείτε μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσής μας:

Ακολουθήστε μας συμπληρώνοντας το email σας στο πεδίο στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας μας, για να σας έρχεται με email κάθε νέο μας άρθρο μόλις κυκλοφορήσει. Μην ξεχάσετε να κάνετε επιβεβαίωση της εγγραφής σας, στο email που θα σας έρθει! 🤗 Όσοι είστε κι εσείς wordpress bloggers, πατήστε απλώς follow.

One Comment Add yours

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s