Γιάννενα από μέταλλο και ασήμι… μέρος β’

Διαβάστε το πρώτο μέρος του αφιερώματος στα Γιάννενα εδώ

Πήγαμε στον Ελαφότοπο, πήγαμε στα Άνω Πεδινά, πήγαμε και στα Γιάννενα, φάγαμε, φάγαμε και ξαναφάγαμε, και επειδή είχαμε ακόμα λίγες μέρες στην πόλη νιώσαμε πως ήταν καιρός να κάνουμε και κάτι πιο υγιεινό. Έτσι, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε τη μέρα μας με ένα θρεπτικό πρωινό και να συνεχίσουμε με μια επίσκεψη στα Τζουμέρκα, μιας και δεν είχαμε κινηθεί ακόμα προς τα εκεί. Εκεί, στο χωριό Ελληνικό Ιωαννίνων, θα αναζητούσαμε μια πεζοπορική διαδρομή τέχνης που μας είχε προτείνει η κυρία Ελένη Παγκρατίου. Την ευχαριστούμε πολύ για την ιδέα, μιας και ήταν φανταστική, θα δείτε!

Αποξηραμένα φρούτα (ακτινίδιο δεν είχαμε δοκιμάσει ποτέ και ήταν τέλειο), κριτσινάκια, μαύρο ψωμί με τοπικό μέλι, ντόπιο γιαούρτι με σταφίδες, κράνμπερι, σπιτικές μαρμελάδες και βρώμη, τάρτα μήλου και ελάχιστα σιροπιασμένη καρυδόπιτα ήταν οι υγιεινές επιλογές μας από τον πλούσιο πρωινό μπουφέ του Anemolia resort & spa.

Γεμίσαμε τις μπαταρίες μας ενέργεια και κατευθυνθήκαμε οδικώς προς το χωριό Ελληνικό στα Βόρεια Τζουμέρκα. Σε αυτό το ήσυχο, ορεινό χωριό, μέσα σε ένα γαλήνιο περιβάλλον με μαγευτική θέα στα βουνά των Τζουμέρκων υπάρχει ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης. Το περιμένατε; Πρόκειται για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης». Ήδη πλησιάζοντας στο χωριό, είδαμε γλυπτά να εμφανίζονται στο δρόμο μας…

Οδηγώντας από το κέντρο των Ιωαννίνων προς τη μεριά των Τζουμέρκων είδαμε μια πανέμορφη, διαφορετική οπτική της λίμνης.
Μετά από λίγο δρόμο, πλησιάσαμε προς το χωριό Ελληνικό Ιωαννίνων και μας υποδέχτηκαν γλυπτά στο δρόμο.
Το Ελληνικό Ιωαννίνων του Δήμου Κατσανοχωρίων (πηγή: κατάλογος Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης»)

Ξέραμε πως το μουσείο στεγάζει επιλεγμένα έργα του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη, από την αποφοίτησή του από τη σχολή μέχρι σήμερα, έργα που μιλάνε για την Ήπειρο και την ιστορία της, «για το ψωμί, για τον ευεργέτη, τον ξενιτεμένο, τον πνευματικό άνθρωπο, τον Ηπειρώτη μάστορα, το βοσκό, το γεωργό, την πολύπαθη Ηπειρώτισσα μάνα και τέλος για τη μάθηση» όπως διαβάσαμε στον κατάλογο της έκθεσης. Δεν περιμέναμε όμως καθόλου την αναπάντεχη εικόνα που αντικρύσαμε. Μια παιδική χαρά με διάσπαρτα γλυπτά ανάμεσα σε κούνιες και τσουλήθρες, και από πίσω τα ψηλά βουνά…

Παντού βρίσκουμε ένα προβατάκι να γίνουμε φίλοι!
Έχετε κάνει ποτέ κούνια ανάμεσα σε έργα τέχνης;

Το πρωτότυπο αυτό θέαμα εξηγείται από το ότι το μουσείο στεγάζεται στο σχολείο του χωριού και αυτή είναι η αυλή του. Ήταν το σχολείο στο οποίο φοίτησε ο Παπαγιάννης και συνεχίζει να λειτουργεί και σήμερα. Τα παιδιά δηλαδή κάνουν μάθημα και παίζουν στην αυλή ανάμεσα σε έργα σύγχρονης γλυπτικής! Όσο για την ανεπανάληπτη θέα που αντικρύζουν καθημερινά τριγύρω τους, απλά δεν έχουμε λόγια…

Πώς θα ήταν να πηγαίναμε εκεί σχολείο άραγε;

Μπαίνοντας στο μουσείο, είδαμε ένα έργο που ξεχωρίσαμε, μιας και μεταφέρει ένα οικολογικό μήνυμα που μας ταιριάζει. Πρόκειται για τον «δράκο που τρώει αυτούς που κόβουν τα δέντρα».

«Ο δράκος που τρώει αυτούς που κόβουν τα δέντρα» του Θεόδωρου Παπαγιάννη με βοηθό τον Θ. Μπουκουβάλα.

Ανεβήκαμε στον όροφο και συναντήσαμε την υπεύθυνη του μουσείου Νίκη Γιαννατσή και φυσικά της ζητήσαμε να μας μιλήσει για το μουσείο. Μας είπε πως στον κάτω όροφο του σχολείου λειτουργεί κανονικά ένα μονοθέσιο σχολείο με έξι μαθητές και πως ο πάνω όροφος ήταν κλειστός για πολλά χρόνια έως ότου ο Παπαγιάννης αποφάσισε να δωρίσει τα έργα του, θέλοντας να ξαναδώσει ζωή και αξία στο παλιό, πετρόχτιστο κτίριο.

Κοιτώντας τις προτομές, δίπλα στον ταξιδιώτη…
Η Νίκη Γιαννατσή μας έδωσε πολλές πληροφορίες για το σχολείο, την έκθεση και την πεζοπορική διαδρομή και την ευχαριστούμε!

Όσο για τα γλυπτά της αυλής προέρχονται από τα συμπόσια γλυπτικής που διοργανώνει κάθε χρόνο το μουσείο. Για είκοσι μέρες, προσκεκλημένοι καλλιτέχνες δουλεύουν τα έργα τους στην αυλή και όταν ολοκληρωθούν τοποθετούνται είτε εκεί, είτε στην πεζοπορική διαδρομή.

Η οικολογία φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τη σύγχρονη γλυπτική…

Η πεζοπορική διαδρομή ξεκινάει από το μουσείο και φτάνει στην Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας. Τσούκα σημαίνει κορυφή, όπως μας είπε η κυρία Γιαννατσή, και η Μονή ονομάστηκε έτσι επειδή βρίσκεται στο τέρμα της διαδρομής. Ξεκινήσαμε, λοιπόν, να κάνουμε την πεζοπορία μας σύμφωνα με το παλιό μας σύνθημα “Be fit to eat sweet” με στόχο να φτάσουμε στη Μονή, στο υψηλότερο σημείο της πορείας.

Ανεβαίνοντας, συναντήσαμε πολλά γλυπτά διάσπαρτα μέσα στην υπέροχη φύση του βουνού, ένα θέαμα πραγματικά ξεχωριστό, που δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στη χώρα μας. Επειδή, ειδικά όσον αφορά την τέχνη και τη φυσική ομορφιά μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις, θα αφήσουμε τις φωτογραφίες μας να σας πείσουν ότι αξίζει να επισκεφθείτε το μέρος αυτό και να κάνετε την πεζοπορία τέχνης που ανακαλύψαμε! Και ένα μυστικό… Όταν φτάσετε στο μοναστήρι, η ηρεμία που θα νιώσετε και η θέα που θα αντικρύσετε θα σας μείνουν αξέχαστες!

Ξεκινώντας την πεζοπορία τέχνης μας!
Ρούπερτ, τι κάνεις πάνω στο γλυπτό;;
Φωτογραφίζοντας τα έργα και τη φύση…
Έργο του γλύπτη Ευάγγελου Κωστούλα.
Βρήκαμε ένα γήπεδο στη μέση του πουθενά…
Στην κορυφή του βουνού εμφανίστηκε η Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας.
Στο χείλος του γκρεμού…
Ο δρόμος είναι ανηφορικός αλλά η Μονή και η θέα στο τέρμα θα σας ανταμείψουν!
Φτάνοντας προς το τέρμα της διαδρομής…

Φτάνοντας σε υψόμετρο 850 μέτρων βρήκαμε την Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας, ανδρικό μοναστήρι, ένα από τα πιο όμορφα και σημαντικά της Ηπείρου.

Στην είσοδο της Ιεράς Μονής Παναγίας Τσούκας

Όπως διαβάσαμε σε ενημερωτική πινακίδα κοντά στην είσοδο της μονής και στην ιστοσελίδα του Δήμου Τζουμέρκων, είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου. Ιδρύθηκε το 1190 από τον αυτοκράτορα Ισαάκιο Β’ Άγγελο Κομνηνό. Στο εσωτερικό της Μονής σώζονται αγιογραφίες του 19ου αι. του Αθ. Ιωάννου, ιερέα από το Καπέσοβο Ζαγορίου. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας συντηρούσε το σχολείο του Ελληνικού και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 ως καταφύγιο των επαναστατημένων ραγιάδων. Απέκτησε μεγάλη φήμη με τα θαύματα της Παναγίας και το ιαματικό νερό, το οποίο σύμφωνα με τον ποιητή Κ. Κρυστάλλη ήταν περιζήτητο σε όλη την Ήπειρο.

Η αυλή της Ιεράς Μονής Παναγίας Τσούκας, με μια μεγάλη στέρνα
Η αυλή και η είσοδος της Μονής
Εντός της Μονής, ανάψαμε ένα κεράκι.
Η είσοδος για το αρχονταρίκι (χώρο υποδοχής) της Μονής

Στο πίσω μέρος της Μονής υπάρχει ένα μπαλκόνι. Πλησιάσαμε και είδαμε μια συγκλονιστική θέα της χαράδρας του Άραχθου, με βάθος 470 μέτρων. Η απόκοσμη σχεδόν θέα, μαζί με την απόλυτη ησυχία δημιουργούν μια μοναδική αίσθηση που πραγματικά επιβραβεύει τον κόπο που κάναμε για να ανέβουμε έως τη Μονή.

Η θέα της χαράδρας του Άραχθου που σου κόβει την ανάσα… Το ποτάμι έχει παγώσει!
Ρούπερτ!! Κατέβα κάτω τώρα!!

Στο δρόμο προς τα πίσω, ήρθε και μας μίλησε ένας πολύ καλός άνθρωπος, ο κύριος Αιμίλιος Πατσιούρας. Ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη, μιας και ενθουσιαζόμαστε όταν μαθαίνουμε τις προσωπικές ιστορίες που έχει ο καθένας να μας πει.

Μια γλυκιά κουβέντα με τον κύριο Πατσιούρα

Είπαμε στο κύριο Πατσιούρα πως είχαμε επισκεφθεί το μουσείο του Παπαγιάννη και μας είπε πως εκεί είχε πάει σχολείο και εκείνος μικρός. Μας είπε πως το σχολείο χτίστηκε το 1936 από τον ευεργέτη Μαντελόπουλο και ήταν απλόχωρο, ευάερο και ευήλιο.

Το σχολείο του Ελληνικού Ιωαννίνων

Σήμερα είναι διευθυντής στο Γυμνάσιο-Λύκειο του ορεινού χωριού Πράμαντα Ιωαννίνων και ζει στο Ελληνικό. Μας είπε πως στο σχολείο του έχει 26 παιδιά και 26 καθηγητές, μεταξύ των οποίων και καθηγητές ειδικής αγωγής. Για τον κύριο Πατσιούρα, ο δάσκαλος πρέπει να είναι πρώτα απ’ όλα παιδαγωγός, να «ζει» μαζί με τους μαθητές του στην τάξη σαν μαθητής και ο ίδιος, να δημιουργεί ένα ζεστό, φιλικό παιδαγωγικό περιβάλλον. Πολύ σημαντικό επίσης για εκείνον είναι οι δάσκαλοι να βοηθάνε τα παιδιά να ξεφύγουν από τα κινητά και την τεχνολογία που κυριαρχούν στην καθημερινότητά τους…

Ο κύριος Πατσιούρας, εκτός από όλα τα ωραία που μας είπε, μας άνοιξε το σπίτι του και μας κέρασε ντόπιο τσίπουρο και κομπόστες.

Μας χαροποίησε πολύ που ο κύριος Πατσιούρας αισθάνεται πανευτυχής με τη ζωή του, τον τόπο του, την εκπαιδευτική δουλειά του, τις αγροτικές ασχολίες του, τα δικά του προϊόντα. Είναι πολύ περήφανος για τις κόρες του -η μικρή είχε περάσει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Ιωαννίνων με 19.2 βαθμό και η μεγάλη είναι φιλόλογος και εργάζεται στα Γιάννενα. Ο κύριος Πατσιούρας γράφει και άρθρα που αφορούν την παράδοση στην εφημερίδα Η Φωνή του Ελληνικού, η οποία αποστέλλεται όπου υπάρχουν συγχωριανοί του, από την Αυστραλία έως την Αμερική. Είναι πολύ χαρούμενος που έρχεται κόσμος να επισκεφτεί το χωριό, για να πάει στο μοναστήρι και για να δει το μουσείο.

Η παράδοσή μας δεν είναι νεκρό παρελθόν. Είναι η ζωντανή και χειμώδης ρίζα του λαού μας, απ’ όπου βλασταίνει και αναπτύσσεται ο σύγχρονος λαϊκός μας πολιτισμός!

Η Φωνή του Ελληνικού, 2009, αρ.φύλλου 90 (πηγή)

Η ευγένεια και η φιλικότητα που μας έδειξε ο κύριος Πατσιούρας μας συγκίνησε και μας έδειξε πως το να ζεις σε ήρεμους τόπους μπορεί σε κάνει πιο γαλήνιο και χαρούμενο. Τον ευχαριστούμε από την καρδιά μας για τη γλυκιά κουβέντα, αλλά και για το ντόπιο τσίπουρο και τις κομπόστες που μας χάρισε!

Δροσερές κομπόστες για το δρόμο της επιστροφής από τον νέο μας φίλο!

Επιστρέφοντας στα Γιάννενα θέλαμε να κάνουμε μια βόλτα στην αγορά, να πάρουμε αναμνηστικά για την Αθήνα, μιας και το ηπειρώτικο ταξίδι μας έφτανε στο τέλος του. Και τι πιο ωραίο για αναμνηστικό από τα παραδοσιακά προϊόντα; Έτσι, μπήκαμε στο παντοπωλείο Μπαχάρ Μπαξέ, στο οποίο γνωρίσαμε την κόρη Όλγα Βράνου και τη μαμά Αθηνά. Η Όλγα μας μίλησε για την ιστορία της και μας είπε τα μυστικά της για το πώς να μεταχειριζόμαστε σωστά τα βότανα.

Συζητώντας με την Όλγα…

Το Μπαχάρ Μπαξέ λειτουργεί εδώ και πέντε χρόνια και συνεργάζεται με εταιρίες τοπικών προϊόντων από διάφορα μέρη της χώρας, προσπαθώντας να στηρίζει όλα τα προϊόντα της Ηπείρου. Επιλέγει με προσοχή τα προϊόντα που διαθέτει στο κατάστημα και θέλει να στηρίζει μικρές επιχειρήσεις στις οποίες μπορεί να γνωρίζει ποιός, πού και πώς παράγει το κάθε προϊόν και έτσι να δημιουργήσουν ένα δίκτυο έμπιστων και ποιοτικών συνεργατών.

Το Μπαχάρ Μπαξέ είναι γεμάτο παραδοσιακά προϊόντα από την Ήπειρο και άλλα μέρη της χώρας.

Η Όλγα μοιράστηκε μαζί μας ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ίδια, και η Ήπειρος γενικά, στις μεταφορές προϊόντων από κάποια μέρη της χώρας. Για παράδειγμα, είναι πολύ δύσκολες οι μεταφορές από νησιά και έτσι ένα μικρό κατάστημα δεν μπορεί να στηρίξει έναν μικρό παραγωγό για μια μικρή παραγγελία. Ακόμα και από τη Λάρισα, είναι πολλά τα έξοδα αποστολής καθώς δεν υπάρχουν μεταφορικές που να κάνουν απευθείας το δρομολόγιο Λάρισα-Γιάννενα.

Η ιδέα για το παντοπωλείο προέκυψε από προσωπική ανάγκη, από την αγάπη της Όλγας για τα παραδοσιακά προϊόντα και ειδικά τα μπαχαρικά. Εντόπισε και μια έλλειψη τέτοιου τύπου καταστημάτων στην πόλη, στα οποία μπορείς να προμηθευτείς χύμα προϊόντα. Για την Όλγα, είναι σημαντικό να αγαπάς το φαγητό, το μέλι να είναι πολλά παραπάνω από απλώς ένα άλειμμα για το ψωμί, για παράδειγμα. Είναι κρίμα να υπάρχουν τόσα ποιοτικά τοπικά προϊόντα, τα οποία μπορεί να τα εκτιμάνε οι ξένοι τουρίστες, ενώ εμείς να μην τα έχουμε στην καθημερινότητά μας. Μπορεί το κόστος να είναι λίγο μεγαλύτερο από συμβατικά προϊόντα του σουπερμάρκετ, αλλά τα οφέλη, η γεύση και η ποιότητά τους σίγουρα αντισταθμίζουν τη μικρή διαφορά τιμής. Προτιμώντας τα τοπικά προϊόντα, στηρίζουμε τους μικρούς Έλληνες παραγωγούς και την τοπική οικονομία, και κατά συνέπεια την οικονομία της χώρας. Το Eat Dessert First Greece συμφωνεί απόλυτα!

Η Όλγα και η μαμά Αθηνά μας ετοιμάζουν τα δωράκια μας!

Έπειτα, καθώς μας συσκεύαζε τα βότανα που μας χάρισε, μαζί με άλλα πολλά προϊόντα, μας χάρισε και πολύτιμες γνώσεις που απέκτησε διαβάζοντας πολύ και ρωτώντας πολύ. Η Όλγα σημείωνε πολλά μυστικά και tips που μάθαινε από παππούδες και λυπάται, όπως κι εμείς, που πολλά εγκαταλείφθηκαν και χάθηκαν…

Τα μυστικά της Όλγας για τα βότανα

Όταν θέλουμε να φτιάξουμε ένα ρόφημα από βότανο που είναι αποξηραμένο λουλούδι, πρέπει να ζεστάνουμε το νερό μέχρι τους 60-70°C. Στη θερμοκρασία αυτή φτάνει το νερό, χονδρικά, όταν αρχίζει να βγάζει μπουρμπουλίθρες. Είναι λάθος να βράζουμε το νερό, γιατί τότε καίμε το βότανο. Όταν φτάσει το νερό στην επιθυμητή θερμοκρασία, κάνουμε την εκχύλιση, δηλαδή προσθέτουμε το βότανο και το αφήνουμε για 5-7 λεπτά.

Ένα από τα βότανα που η Όλγα επέλεγε για εμάς… Θα το φτιάξουμε ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες της!

Μια σχηματική οδηγία που μας έδωσε η Όλγα, είναι ό,τι είναι στη γη, δηλαδή ξύλο, ρίζα κλπ. πρέπει να βράσει μαζί με το νερό στους 100°C. Τέτοιες περιπτώσεις είναι το γαϊδουράγκαθο και η βαλεριάνα, τα οποία είναι ξυλώδη. Το τσάι του βουνού θέλει επίσης 100°C. Όσο ανεβαίνουμε στο ύψος του φυτού και γίνεται πιο ντελικάτο, πέφτει η θερμοκρασία για την εκχύλιση και μειώνεται ο χρόνος, ώστε να «ανθίσει» το φυτό, να μη «σοκαριστεί». Έτσι πρέπει να ετοιμάζουμε και το χαμομήλι. Στα βότανα δεν πρέπει να έχουμε τη λογική του καφέ, να γίνει δυνατή εκχύλιση και να βγει ένα σκούρο ρόφημα. Το βότανο για να βγάλει τα αιθέρια έλαιά του θέλει να του φερθείς με χάρη.

Έτοιμα τα βότανά μας, ζαμπούκος, κίστος και χαμομήλι από την Ήπειρο.

Όσο για τη δοσολογία, ο παραδοσιακός τρόπος είναι να βάζεις όσο πιάνουν τα τρία σου δάχτυλα, ο αντίχειρας, ο δείκτης και ο μέσος, αυτό που λέμε μια πρέζα. Η δόση αυτή είναι για ένα κλασικό φλιτζάνι 250ml. Είναι ένας πολύ σωστός τρόπος υπολογισμού, μιας και η δοσολογία που χρειάζεται κάθε άνθρωπος σχετίζεται με την ηλικία του, το ύψος του, το βάρος του, στοιχεία που αναλογούν με το μέγεθος των δαχτύλων του και άρα την πρέζα που θα πιάσει. Άρα, το βότανο πρέπει να το πιάνει αυτός που θα το πιεί!

Ευχαριστούμε θερμά την Όλγα και τη μαμά Αθηνά για τα προϊόντα που μας χάρισαν!

Φύγαμε από το Μπαχάρ Μπαξέ με μια σακούλα προϊόντα από την Ήπειρο και άλλα μέρη της χώρας, επιλεγμένα από την Όλγα και τη μαμά Αθηνά ειδικά για εμάς. Τις ευχαριστούμε θερμά για τα δωράκια και τις πολύτιμες πληροφορίες!

Όταν ακούς γλυκές ιστορίες και περνάς όμορφα το χρόνο σου, δεν καταλαβαίνεις πως περνάει η ώρα! Είχε φτάσει ήδη απόγευμα, το κλασικό τσουχτερό κρύο είχε ξεκινήσει, αλλά εμείς ως ατρόμητοι περιηγητές και κοινωνικοπολιτισμικοί ερευνητές έπρεπε να προλάβουμε να κάνουμε ένα τελευταίο περπάτημα στην πόλη, μήπως ανακαλύψουμε και τίποτα ακόμα…

Η θέα στη λίμνη το απόγευμα είναι υπέροχη!
Τριγυρίσαμε στην περιοχή γύρω από τη λίμνη μέχρι που άρχισε να βραδιάζει και είδαμε πάπιες να κάνουν τις βουτιές τους…
Είδαμε τα χαρακτηριστικά μαγαζάκια του κέντρου της πόλης, με ασημικά, κοσμήματα και εκκλησιαστικά είδη.
Περάσαμε από πεζόδρομους και δρομάκια…
Απομακρυνθήκαμε λίγο από τη λίμνη και βρήκαμε το ρολόι των Ιωαννίνων.
Περάσαμε από τα τείχη του κάστρου.

Θέλοντας να κάνουμε μια τελευταία νυχτερινή επίσκεψη στην περιοχή εντός των τειχών του κάστρου, μήπως και μας είχε ξεφύγει κάτι, περάσαμε από ένα κατάστημα που μας τράβηξε την προσοχή. Μπήκαμε μέσα και γνωρίσαμε τη μαμά Σταυρούλα Ζώη και τη μία της κόρη Κατερίνα Νικοπούλου, τους προτείναμε αυθόρμητα να κάνουμε μια μικρή συνέντευξη από αυτές που συνηθίζουμε και εκείνες δέχτηκαν με χαρά!

Συζητώντας με τη μαμά της οικογένειας στο εργαστήριο στο βάθος του καταστήματος.

Το κατάστημα AnKa arts πήρε το όνομά από τις δύο κόρες, Άννα και Κατερίνα. Μαζί με τη μαμά Σταυρούλα και τον μπαμπά, όλη η οικογένεια φτιάχνει χειροποίητα αντικείμενα, κοσμήματα, διακοσμητικά και έργα τέχνης. Είναι μια εντελώς οικογενειακή επιχείρηση, ό,τι πουλάνε το έχουν φτιάξει μόνοι τους, όπως και τον χώρο που λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια, από τα χρώματα στους τοίχους και τα έπιπλα έως την ταμπέλα που έχει σκαλίσει ο πατέρας και το λογότυπο που έχει σχεδιάσει η Κατερίνα. Τα κοσμήματά τους, για την Σταυρούλα, είναι το δικό τους αποτύπωμα, με το δικό τους γούστο, σε μια παραδοσιακά τέχνη, αυτήν της αργυροτεχνίας. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούν είναι παραδοσιακές και προσθέτουν τις σύγχρονες πινελιές τους, ζωγραφίζοντας πάνω στο μέταλλο. Όλες τις κατασκευές στο χώρο τις έχει κάνει ο σύζυγος, χωρίς αυτόν δεν θα είχε γίνει τίποτα, μας είπε η Σταυρούλα, και του αρέσουν πολύ τα σύρματα.

AnKa arts, οι κόρες τις οικογένειας ζωγραφισμένες από την Κατερίνα.

Οι πίνακες είναι ζωγραφισμένοι από την κόρη Κατερίνα η οποία φέτος τελειώνει τη σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ήδη στο κατάστημα έχει ξεκινήσει την επαγγελματική της δραστηριότητα. Η Κατερίνα μας είπε πως επέλεξε τη σχολή αυτή σε μεγάλο βαθμό χάρη σε μια καθηγήτρια του μαθήματος Ελεύθερου Σχεδίου στο Λύκειο που εντόπισε το ταλέντο της και την εμψύχωσε στο να ακολουθήσει αυτόν το δρόμο. Η μαμά της θυμάται ακόμα τα λόγια της καθηγήτριας «Το παιδί σου είναι για εκεί!».

Η Κατερίνα επί το έργο της ζωγραφικής σε μέταλλο με μαρκαδόρους νερού

Η Κατερίνα μας ανέφερε πως η σχολή των Ιωαννίνων, η οποία παλαιότερα ονομαζόταν Πλαστικών Τεχνών, ήταν υποβαθμισμένη σε σχέση με τι άλλες σχολές Καλών Τεχνών. Σε αντίθεση με τις άλλες σχολές, στην Πλαστικών Τεχνών η εισαγωγή γίνεται με Πανελλήνιες, οπότε για πολλούς φοιτητές που καταλήγουν εκεί, μπορεί να μην ήταν από τις πρώτες επιλογές τους. Για όποιον όμως ενδιαφέρεται πραγματικά, στη σχολή θα βρει όλη τη βοήθεια και την καθοδήγηση που χρειάζεται και η Κατερίνα είναι πάρα πολύ ευχαριστημένη και περήφανη για τις σπουδές της.

Η Κατερίνα μας μίλησε για τις σπουδές, τα ενδιαφέροντα και τα σχέδιά της.

Η δεύτερη κόρη, η Άννα, σπουδάζει στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας στην Άρτα, αλλά και αυτήν την ενδιαφέρει περισσότερο η τέχνη και η οικογενειακή επιχείρηση. Συμμετέχει και αυτή ενεργά σε όλα όσα αφορούν το κατάστημα και φτιάχνει δικές της δημιουργίες, ενώ ασχολείται παράλληλα και με το body piercing. Αγαπάει πολύ τα σκυλάκια και τα γατάκια, κι έτσι έχει φτιάξει μια συλλογή κοσμημάτων με ζώα.

Η συλλογή της Άννας, μεταλλικά κοσμήματα με μορφές ζώων.

Η μαμά Σταυρούλα μας αφηγήθηκε την ιστορία τους. Όλα ξεκίνησαν από την ίδια, η οποία από μικρή αγαπούσε τη χειροτεχνία, όπως τα πλεκτά και υφαντά στον αργαλειό στο χωριό. Η οικογένεια μέχρι το 2011 ζούσε στην Αθήνα και δεν είχε επαφές με την αγορά των Ιωαννίνων, αν και είναι Γιαννιώτες στη καταγωγή. Στην αρχή η Σταυρούλα ξεκίνησε ως χειροτέχνης του δρόμου με πάγκο στη λίμνη. Είχε φτιάξει και μια ομάδα που κάποια στιγμή έφτασε τα 180 άτομα, τους Lake Crafters, η οποία κάποια στιγμή διαλύθηκε. Εκείνο τον καιρό η Σταυρούλα έφτιαχνε υφασμάτινα κοσμήματα και δε φανταζόταν ότι το μέλλον της θα ήταν το μέταλλο. Η οικογένεια ζούσε μέσα στην περιοχή του κάστρου και όταν είδε το μαγαζί να αδειάζει πήρε την απόφαση και το μετέτρεψε στο καλλιτεχνικό μαγαζάκι που βλέπουμε σήμερα. 

Τα χειροποίητα κοσμήματα του AnKa arts. Κάτω δεξιά μια ξεχωριστή συλλογή, εμπνευσμένη από τα βότσαλα της θάλασσας, από την μαμά Σταυρούλα που τα φοράει κιόλας!

Η Αθήνα δεν λείπει στην οικογένεια του AnKa arts… Κάθε μέρα μπορούν να κάνουν τη βόλτα τους στη λίμνη και να δούνε τα βουνά, μας είπε η Σταυρούλα. Στα Γιάννενα έρχονται πολλοί φωτογραφικοί, θεατρικοί σύλλογοι, έρχονται θίασοι από την Αθήνα, γίνονται επιλεγμένες παραστάσεις που δεν τις χάνεις. Ενώ στην Αθήνα, με τις τόσες επιλογές, τελικά καταλήγεις να λες «άστο, δε βαριέσαι…».

Ένα παράδειγμα zero waste: διακοσμητικό μανιτάρι με βάση ένα βαζάκι από μέλι, φτιαγμένο με την τεχνική του παπιέ μασέ (papier mache) με χαρτοπολτό.

Το σημείο που άνοιξε το μαγαζί, εντός του κάστρου, είναι προνομιακό τουριστικά μιας και εκεί έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο, όχι τόσο με τον μαζικό τουρισμό όμως. Σύντομα θα δημιουργήσουν και ένα εργαστήριο με βιτρίνα στον διπλανό χώρο για να εργάζονται οι δύο κόρες. Για τη Σταυρούλα είναι σημαντικό να μπορούν οι κόρες τους να μείνουν στην Ελλάδα, να μην αναγκαστούν να φύγουν στο εξωτερικό, εκτός αν είναι η επιλογή τους να φύγουν οπότε θα της στηρίξει. Το ζήτημα του να μπορούν οι νέοι να μένουν στη χώρα επανέρχεται συχνά στις κουβέντες μας με τους ανθρώπους που συναντάμε. Μας το επισήμαναν και ο πάτερ Ηλίας της Ιεράς Μονής Αγίας Παρασκευής Μονοδενδρίου και η μοναχή Ευφημία της Ιεράς Μονής Ευαγγελίστριας Άνω Πεδινών, οι οποίοι προσφέρουν μαθήματα αγιογραφίας και ψηφιδωτού σε φοιτητές και μεγαλύτερους ανθρώπους.

Η Σταυρούλα φτιάχνει επίσης χειροποίητες υφασμάτινες κούκλες “Tilda”. Αυτό το ξεκίνησε όταν έτυχε να αποκτήσει ταυτόχρονα πολλά ανίψια και ήθελε να τους φέρνει χειροποίητα δώρα. Για να τις φτιάξει, σχεδιάζει το πατρόν σε ύφασμα και γεμίζει τα σώματα με βάτα. Η Σταυρούλα μας έδειξε εκπληκτικές φωτογραφίες με τις κούκλες σε διάφορα σημεία της πόλης από τον φωτογράφο Μενέλαο Συκοβέλη.

Εικαστική κούκλα στη λίμνη… (φωτογραφία: Μενέλαος Συκοβέλης)
Στο φάρο… (φωτογραφία: Μενέλαος Συκοβέλης)

Κάτι ακόμα που μας άρεσε πολύ ήταν πως η Σταυρούλα καμιά φορά λέει σε παιδιά που έρχονται στο κατάστημα να κάνουν μια ζωγραφιά, και επί τόπου την αντιγράφει με καρμπόν πάνω στο μέταλλο για να φτιάξει ένα κόσμημα. Αφήνει τα παιδιά να χτυπήσουν το μέταλλο, να διαλέξουν τα κορδόνια, τις χάντρες… Έτσι, για παράδειγμα, η μαμά μπορεί να αποκτήσει ένα κόσμημα «φτιαγμένο» από το παιδάκι της!

Μια πασχαλίτσα σε σχέδιο της μικρής Sarah
Δωράκι μακραμέ από τη σειρά που φτιάχνουν οι κόρες Άννα και Κατερίνα, ευχαριστούμε AnKa arts!
Κι άλλο δωράκι! Χειροποίητα μεταλλικά σκουλαρίκια, ζωγραφισμένα στο χέρι με κυβιστικό σχέδιο προσώπου. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι δημιουργία της Κατερίνας.

Φεύγοντας, εκτός από τις γλυκές ιστορίες που ακούσαμε, κρατάμε την ευχή που για τη Σταυρούλα είναι πολύ σημαντική: «γειά στα χέρια σου», δηλαδή υγεία στα χέρια σου!

Ένα από τα δωράκια που μας έδωσε η οικογένεια του AnKa arts ήταν μια αναμνηστική κάρτα, ζωγραφισμένη στο χέρι από την Κατερίνα. Έτσι είναι όλες οι καρτ ποστάλ που διαθέτει το κατάστημα. Πήγαμε στη μικρή πλατεία της περιοχής του κάστρου που απεικόνιζε η κάρτα, και εκεί βρήκαμε ένα γλυπτό του πολύ σημαντικού Έλληνα γλύπτη και καθηγητή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κώστα Βαρώτσου. Εννοείται πως έπρεπε να αποθανατήσουμε τις ανακαλύψεις μας!

Η Κατερίνα φτιάχνει ιδιαίτερες καρτ ποστάλ ζωγραφισμένες στο χέρι.
«Το κυπαρίσσι» του Κώστα Βαρώτσου και στο βάθος τα κτίρια που απεικονίζονται στην κάρτ ποστάλ μας.

Μετά από όλες τις όμορφες εικόνες, λόγια και σκέψεις που μαζέψαμε αυτή τη μέρα, έπρεπε να φάμε και κάτι νόστιμο! Αυτή τη φορά είχαμε όρεξη για γνήσια ιταλική κουζίνα, κι έτσι κατευθυνθήκαμε προς την pizzeria Damiani L’Artista.

Οι βόλτες ανοίγουν την όρεξη… Πάμε στο Damiani L’Artista για ιταλικό!

Καθίσαμε και ζητήσαμε από τον σεφ και υπεύθυνο του εστιατορίου Περικλή Μπαλατσό να μας πει μερικά λόγια για την pizzeria. Με μεγάλη προθυμία μας είπε πως το μαγαζί ανήκει στον Nicola Damiani, έναν Ιταλό από το Μπάρι που αγαπάει πολύ την Ελλάδα, ίσως και παραπάνω από την Ιταλία, μιας και ζει μόνιμα εδώ, εδώ και δεκαεφτά χρόνια. Το όνομα του εστιατορίου οφείλεται στο ότι ο Nicola Damiani είναι και καλλιτέχνης, βραβευμένος στο Τόκυο και τη Βαρκελώνη για τα έργα του.

Ο σεφ Μπαλατσός μοιράστηκε μαζί μας τα συναισθήματά του για τον χώρο εργασίας του, λέγοντας πως δεν είναι ένα μαγαζί, είναι πραγματικά μια οικογένεια. Ο Nicola Damiani είναι ο επικεφαλής σεφ του εστιατορίου. Είναι δάσκαλος για όλους όσοι εργάζονται κοντά του, μας είπε ο σεφ Μπαλατσός, και δε θα άλλαζε όσα έμαθε δίπλα του με καμία σχολή στον κόσμο. Ο Nicola από το τίποτα μπορεί να δημιουργήσει πράγματα που δε φανταζόμαστε, μας είπε. Αυτό το έχει μεταδώσει και στους υπόλοιπους, οι οποίοι κάθε μέρα πειραματίζονται με νέες συνταγές. Μάλιστα είχαμε την τύχη να είμαστε οι πρώτοι που δοκιμάσαμε τα ραβιολόνι που δημιούργησε μόλις το πρωί ο σεφ Μπαλατσός!

Στην ανοιχτή κουζίνα του Damiani L’Artista…

Το εστιατόριο έχει μεγάλη κίνηση, το επισκέπτονται ξένοι τουρίστες, αλλά το αγαπάνε πολύ και οι Έλληνες από όλη τη χώρα. Μάλιστα, γίνονται κρατήσεις, για παράδειγμα, για τα Χριστούγεννα πριν καν ξεκινήσουν οι επισκέπτες το ταξίδι τους! Με τους πελάτες, που μπορεί να έρχονται από τη Σουηδία ή τη Νορβηγία, αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις μιας και τους βλέπουν συνεχώς. Οι Ιταλοί πελάτες είναι τόσοι πολλοί που δεν μπορούν να τους υπολογίσουν.

Παρέα από την Άρτα που έρχεται στα Γιάννενα ειδικά για το εστιατόριο, ο Γιάννης, η Κατερίνα, ο Γιάννης και η Απολλωνία
Σαλάτα L’artista μαρούλι, ρόκα, καλαμπόκι, ντοματίνια, φρέσκια μοτσαρέλα, σως γιαουρτιού

Τα ζυμαρικά που σερβίρει το Damiani L’Artista φτιάχνονται όλα εκεί χειροποίητα, από το σπαγγέτι μέχρι τα πιο σύνθετα ζυμαρικά, ένα ένα στο χέρι. Το πρωί μια Ιταλίδα μαγείρισσα έφτιαξε τις φαρφάλες που δοκιμάσαμε. Όπως μας τόνισε ο σεφ Μπαλατσός, δεν αγοράζουν τίποτα, τα φτιάχνουν όλα μόνοι τους στο εστιατόριο, από τα κρουτόν και τις μαρμελάδες έως τα ζυμαρικά και τις σάλτσες.

Χειροποίητες φαρφάλες, φτιαγμένες μία-μία στο χέρι.
Για ορεκτικό Mozzarella marinata con prosciutto, φρέσκια μοτσαρέλα τυλιχτή με προσούτο στο τηγάνι, με μανιτάρια και σως από ξύδι βαλσάμικο.
Pizza L’Αrtista με σάλτσα ντομάτας, γκούντα, κρέμα γάλακτος, μανιτάρια, προσούτο, παρμεζάνα

Το Damiani L’Artista διοργανώνει και φιλανθρωπικές δράσεις. Για παράδειγμα, ο σεφ Μπαλατσός μας μίλησε για μια εκδήλωση που είχαν διοργανώσει το Δεκέμβριο για τη στήριξη του Ξενώνα Γυναικών Θυμάτων Βίας του ΟΚΠΑΠΑ. Καλεσμένοι εικαστικοί ζωγράφισαν έργα ζωντανά μέσα στο χώρο του εστιατορίου, την ώρα που οι πελάτες απολάμβαναν το γεύμα τους. Στο τέλος, έγινε κλήρωση με λαχνούς και τα έργα μοιράστηκαν στον κόσμο. Επίσης, το Damiani L’Artista είναι κοντά στην Κιβωτό του Κόσμου, προσφέροντας γεύματα στο εστιατόριο στα παιδιά και πηγαίνοντας στο χώρο τους για να μαγειρέψουν μαζί τους.

Ο σεφ Μπαλατσός μας είπε πως θα αναλάβει εκείνος να μας ετοιμάσει μια ποικιλία ζυμαρικών, και το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία μας και σε ποσότητα και σε γεύση! Όπως μας ανέφερε, είτε πρόκειται για πελάτες, είτε για επισκέπτες που θα τους κάνουν το τραπέζι όπως εμάς, έχουν τη συνήθεια να μαγειρεύουν πάντα πάρα πολύ.

Ο σεφ Περικλής Μπαλατσός μας παρουσιάζει τα πιάτα που θα δοκιμάσουμε.
Farfalle con pollo με κάρι, raviolloni με ολοκαίνουργια συνταγή που δοκιμάσαμε πρώτοι και ravioli tartufo, όλα χειροποίητα από το ζυμαρικό έως τη γέμιση.
Απολαμβάνοντας το ιταλικό δείπνο μας!
Εννοείται πως έπρεπε να φάμε και το γλυκάκι μας… Πανακότα με ξύδι αρώνιας
Τσιζκέικ με ιταλικό μασκαρπόνε και χειροποίητη μαρμελάδα λωτού

Για το κλείσιμο μιας γλυκιάς βραδιάς ο σεφ Περικλής Μπαλατσός μας κέρασε ένα βραβευμένο στην Ευρώπη λικέρ που φτιάχνεται στην Άρτα με γεύση καφέ και γλυκάνισου, αλλά και κλασικό ιταλικό λιμοντσέλο. Τον ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας για το αυθεντικό φαγητό και τη μίνι συνέντευξη που μας προσέφερε!

Στην υγειά μας! Cin-cin!

Μετά από εφτά μέρες στην Ήπειρο γεμάτες φιλίες, γεύσεις και εικόνες και μετά από τέσσερα χορταστικά άρθρα, επιστρέφουμε στη βάση μας στην Αθήνα για νέες γλυκές περιπέτειες! Ευχαριστούμε θερμά το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» για τις πληροφορίες που μας έδωσε, τον κύριο Αιμίλιο Πατσιούρα για την αυθόρμητη κουβέντα και τα κεράσματα, το παντοπωλείο Μπαχάρ Μπαξέ για όσα μοιράστηκε μαζί μας και όσα μας χάρισε, την οικογένεια του AnKa arts για τη συνέντευξη και τα δωράκια, και την pizzeria Damiani L’Artista και τον σεφ του για τη συζήτηση και το δείπνο που μας προσέφερε.

Πίσω στην Αθήνα για νέες γλυκές περιπέτειες!

Διαβάστε πρώτοι κάθε νέο μας άρθρο

Βρείτε μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσής μας:

Ακολουθήστε μας συμπληρώνοντας το email σας στο πεδίο στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας μας, για να σας έρχεται με email κάθε νέο μας άρθρο μόλις κυκλοφορήσει. Μην ξεχάσετε να κάνετε επιβεβαίωση της εγγραφής σας, στο email που θα σας έρθει! 🤗 Όσοι είστε κι εσείς wordpress bloggers, πατήστε απλώς follow.

2 Comments Add yours

Leave a comment