Ένα ταξίδι τελειώνει… στη Βέροια! Στο τελευταίο μας άρθρο από το μεγάλο ταξιδιωτικό μας αφιέρωμα στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία πίνουμε κοκτέιλ στον πολυχώρο Ελιά, επισκεπτόμαστε το Βυζαντινό και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Βέροιας, δοκιμάζουμε τη φοβερή κουζίνα του Βεργιώτικου, τρώμε πρωινό στου Κριαρά, μαθαίνουμε για τα προϊόντα τρούφας του Dryas και κάνουμε μια τελευταία στάση στην Παναγία Σουμελά πριν την επιστροφή μας στη βάση μας, στην Αθήνα.
Δείτε το πρώτο μέρος του άρθρου μας για τη Βέροια:
Νύχτα σας αφήσαμε στο πρώτο μέρος του άρθρου μας για τη Βέροια και νύχτα σας ξαναβρίσκουμε, μιας και η βραδιά μας είχε και συνέχεια, για ποτάκι στο Delante Bar στον πολυχώρο Ελιά στην Πλατεία Ελιάς.
Το Delante Bar έχει την πιο όμορφη θέα… Βρίσκεται στο «μπαλκόνι της Ημαθίας» και όλος ο κάμπος της Ημαθίας απλώνεται από κάτω του. Τη νύχτα τα φώτα δημιουργούν μια ρομαντική ατμόσφαιρα, η οποία σε συνδυασμό με την καλή μουσική και τα ποιοτικά κοκτέιλ μας έμεινε αξέχαστη! Στο Delante μπορείς να πιεις από νωρίς το καφεδάκι σου, με πολλές επιλογές από espresso και cappuccino και αργότερα να επιλέξεις ανάμεσα σε μπίρα, κρασί, ποτό, κλασικό κοκτέιλ ή ακόμα κάποιο signature κοκτέιλ του μαγαζιού· από αυτά επιλέξαμε κι εμείς και ήταν φανταστικά!
Luna Roja με βότκα, σιρόπι σαγκουίνι, φρέσκο χυμό λάιμ, πουρέ φράουλας και σόδα γκρέιπφρουτ και Jack Sparrow με ρούμι, πουρέ passion fruit, τζίντζερ, πουρέ μήλου και φρέσκο χυμό λάιμ οι επιλογές μας!
Στον πολυχώρο, στον οποίο βρίσκεται και το Delante Bar μας υποδέχθηκε η ευγενική κόρη του ιδιοκτήτη και υπεύθυνη του πολυχώρου κ. Έφη Ζιαμπούλη. Μας εξήγησε πως ο πολυχώρος αποτελείται από επιμέρους μαγαζιά, το Kori, το καλοκαιρινό εστιατόριο Balcony, το cafe Πανόραμα, το 24ωρο με μπουγάτσες, γλυκά και take away, το χειμερινό εστιατόριο Masna και μια αίθουσα εκδηλώσεων στο εσωτερικό στην οποία γίνονται γενέθλια, γάμοι, βαφτίσεις, ομιλίες, τα πάντα γενικώς.
Το Delante είναι ένα μοντέρνο μπαρ, με καλοκαιρινό χαρακτήρα, μιας και βρίσκεται σε αυτή την τόσο προνομιακή θέση, αλλά και με έναν κομψό εσωτερικό χώρο, που σίγουρα θα είναι υπέροχος και τον χειμώνα, οπότε διοργανώνονται και βραδιές με καλεσμένους DJs. Είναι ένας πραγματικά ποιοτικός χώρος για ένα βραδινό ποτό που θα έχει όλα: μαγευτική ατμόσφαιρα, καλά ποτά, ρυθμική μουσική που σε συνεπαίρνει, άνετα καθίσματα για να χαλαρώσεις τις πιο βραδινές ώρες, απίστευτη θέα και φιλικούς ανθρώπους που σε κάνουν μια νιώθεις άνετα και χαρούμενα!
Φεύγοντας από το Delante Bar, αργά τη νύχτα, περπατήσαμε στους δρόμους της πόλης μέχρι να φτάσουμε στο ξενοδοχείο μας, το Κόκκινο Σπίτι Boutique Hotel, και κάναμε μια στάση για να θαυμάσουμε έναν ιστορικό ναό, την Παλιά Μητρόπολη της Βέροιας. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους μεσοβυζαντινούς ναούς των Βαλκανίων, όπως μάθαμε, χτισμένο τη δεκαετία 1070-1080 από τον επίσκοπο της πόλης Νικήτα. Στο σχήμα παρουσιάζει ομοιότητες με τον παλαιοχριστιανικό ναό του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Ο ναός έχει μια πολύ εντυπωσιακή αρχιτεκτονική: ενσωματώνει παλαιοχριστιανικά στοιχεία, δίνοντας την εντύπωση ενός αρχαιότερου ναού, με έναν σπουδαίο τοιχογραφικο διάκοσμο, με μερικά από τα σπουδαιότερα έργα βυζαντινής ζωγραφικής του 12ου, 13ου και 14ου αιώνα.
Μετά από ένα τεταρτάκι περπάτημα από τον πολυχώρο Ελιά έως το ξενοδοχείο μας, φτάσαμε στο Κόκκινο Σπίτι, το οποίο είναι πολύ όμορφα φωτισμένο τη νύχτα. Κατευθυνθήκαμε γρήγορα προς το δικό μας κτίριο, ένα από τα τρία διατηρητέα κτίρια που έχει αποκαταστήσει το Κόκκινο Σπίτι, και απολαύσαμε έναν βαθύ και χαλαρωτικό ύπνο μετά από μια μέρα γεμάτη γνωριμίες, εμπειρίες, εικόνες και γεύσεις.
Το επόμενο πρωί μας περίμενε το πρωινό του Κόκκινου Σπιτιού, στον κομψό, όμορφα διακοσμημένο χώρο της τραπεζαρίας του. Με παλιά έπιπλα, ξύλινα πατώματα και ταβάνια, μικρά ξύλινα τραπέζια και ένα μεγάλο τζάκι στον κεντρικό χώρο, η ατμόσφαιρα ήταν φιλική και ζεστή, τέλεια για να αρχίσεις τη μέρα σου.
Το Κόκκινο Σπίτι προσφέρει ένα κομψό πρωινό με τοπικά και εποχιακά προϊόντα: ψωμί, βούτυρο, σπιτικές μαρμελάδες, μέλι, τυρί, γαλοπούλα, καπνιστό χοιρινό, αυγό, ντομάτα, ελιές, σπιτικό κέικ, γιαούρτι, καρύδια, δημητριακά και φρούτο εποχής. Το ξενοδοχείο προσφέρει μια ηλεκτρονική υπηρεσία, κατά την οποία επιλέγεις από την προηγούμενη μέρα τι θέλεις να συμπεριλάβεις στο πρωινό σου. Εμείς, φυσικά, τα επιλέξαμε όλα!
Η συνέχεια της ημέρας είχε ιστορία και αρχαιολογία. Επισκεφθήκαμε το Βυζαντινό και το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, αλλά δυστυχώς δεν επιτρέπεται να δημοσιεύσουμε τις φωτογραφίες μας, οπότε θα σας δώσουμε μια εικόνα μέσα από φωτογραφίες από το διαδίκτυο.
Το Βυζαντινό Μουσείο φιλοξενείται σε ένα βιομηχανικό κτίριο των αρχών του 20ου αιώνα, τον υδροκίνητο αλευρόμυλο του Στέργιου Μάρκου, από το 2002. Μέσα από τη μόνιμη έκθεση, αλλά και περιοδικές εκθέσεις, προβάλει την ιστορία της Βέροιας των βυζαντινών, μεταβυζαντινών και οθωμανικών χρόνων. Στο μουσείο λαμβάνουν χώρα και μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα, τα οποία τον καιρό της πανδημίας γίνονται για τα σχολεία εξ αποστάσεως.
Τα εκθέματα του μουσείου είναι μοναδικής θρησκευτικής, εικαστικής και ιστορικής αξίας. Η έκθεση εκτείνεται σε τρεις ορόφους, με κάθε όροφο να αποτελεί μια ξεχωριστή ενότητα. Τα εκθέματα, εικόνες, τοιχογραφίες, γλυπτά, ψηφιδωτά δάπεδα, νομίσματα, χειρόγραφα και άλλα πολλά, αναδυκνείονται με μια σύγχρονη μουσειολογική προσέγγιση, με λίγες προθήκες και έναν προσεχτικά μελετημένο φωτισμό ο οποίος διαφοροποιείται ανάλογα με τα εκθέματα, δημιουργώντας ένα αίσθημα κατάνυξης και μια ανάγκη περισυλλογής στον επισκέπτη.
Αφού περάσαμε αρκετή ώρα μέσα στο μουσείο, συνεχίσαμε την περιπλάνησή μας στους δρόμους της Βέροιας. Κοντά στο Βυζαντινό Μουσείο, συναντήσαμε τον Άγιο Σάββα της Κυριώτισσας, ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της πόλης. Όπως διαβάσαμε, χτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα και υπέστη αλλεπάλληλες ανακατασκευές μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα. Από τον αρχικό ναό έχει διατηρηθεί μόνο ο ανατολικός τοίχος, οι διαχωριστικοί τοίχοι του χώρου της πρόθεσης και του διακονικού, καθώς και η κόγχη του ιερού με τον εντυπωσιακό εξωτερικό κεραμοπλαστικό διάκοσμο.
Συνεχίζοντας τη βόλτα μας φτάσαμε μέχρι τον νέο Ιερό Ναό των Αγίων Αναργύρων, μια νεότερη εκκλησία η οποία χτίστηκε από το 1957 έως το 1962, όπως μάθαμε.
Περπατώντας προς το Αρχαιολογικό Μουσείο της Βέροιας περάσαμε από μια πολύ ενδιαφέρουσα υπαίθρια έκθεση, στην αυλή του μουσείου, ελεύθερη για το κοινό. Η έκθεση στήθηκε τον Ιούνιο του 2021 με ευρήματα της περιοχής, μας είπαν αργότερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Πρόκειται για έναν «τοίχο μνήμης», όπως είχαν παλιά στα χωριά στην καλή σάλα του σπιτιού με αναμνηστικές φωτογραφίες, οι οποίες σε αυτή την περίπτωση είναι επιτύμβια μνημεία που χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. «Αρχαίες φωτογραφίες» σκαλισμένες στο μάρμαρο μαρτυρούν την ιστορία των Βεροιαίων, ανδρών και γυναικών.
Κάπως έτσι φτάσαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βέροιας, από το οποίο και πάλι δεν επιτρέπεται να δημοσιεύσουμε φωτογραφίες. Το Αρχαιολογικό Μουσείο ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 για να στεγάσει αρχαιότητες από το νόμο Ημαθίας, και ανακαινίστηκε το 2009. Στη μόνιμη έκθεση μπορεί ο επισκέπτης να δει ευρήματα από τη νεολιθική εποχή έως την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο, με την πλειοψηφία να προέρχονται από την περίοδο της ακμής του Μακεδονικού Βασιλείου.
Τα εκθέματα του μουσείου είναι οαφωματιμα εκπληκτικά και αντικατοπτρίζουν την τεράστια ιστορία του τόπου. Ελπίζουμε μέσα από μερικές φωτογραφίες του διαδικτύου να μπορέσουμε να σας κινητοποιήσουμε κι εσάς να επισκεφθείτε το μουσείο, αν βρεθείτε στην πόλη!
Μετά από ένα ταξίδι στην αρχαιολογία και την ιστορία της πόλης, αυτό που χρειαζόμασταν ήταν ένα καφεδάκι και ένα γλυκάκι. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να καθήσουμε να ξεκουραστούμε σε ένα από τα καταστήματα του πολυχώρου Ελιάς, την καφετέρια Kori.
Στο cafe bar Kori μπορούσαμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε μια μεγάλη ποικιλία από καφέδες, κυρίως espresso και cappuccino, φρεσκοστυμμένους χυμούς, αναψυκτικά, και για πιο βραδυνές ώρες μπίρες, κρασιά, ποτά και κοκτέιλ. Εμείς επιλέξαμε καφεδάκια και η αγαπητή κ. Εύη Ζιαμπούλη μας κέρασε το υπέροχο χειροποίητο ραβανί τους για να γλυκαθούμε συνοδέψει το καφεδάκι μας, και την ευχαριστούμε θερμά για τη ζέστη φιλοξενία στα μαγαζιά τους!
Στην πλατεία Ελιάς, στην οποία βρίσκεται ο πολυχώρος, κυρίαρχο είναι στο στοιχείο της ελιάς. Φωτογραφήσαμε μια ελιά που φυτεύτηκε το 2004 και αποτελεί τμήμα από το Παγκόσμιο Στεφάνι Ελιάς που περιβάλλει τον πλανήτη κατά μήκος της λαμπαδιοδρομίας του 2004. Ακόμα, διαβάσαμε πως πολύ πρόσφατα, τον Νοέμβριο, μετά από το ταξίδι μας δηλαδή, φυτεύτηκαν μια αιωνόβια και μια υπεραιωνόβια ελιά στον χώρο αυτό. Υπέροχη πρωτοβουλία!
Μια τόσο ευχάριστη ημέρα έπρεπε να τελειώσει με τον καλύτερο τρόπο: ένα ξεχωριστό γεύμα σε ένα εξαιρετικό εστιατόριο. Γι’ αυτό επισκεφθήκαμε το Βεργιώτικο, στο οποίο γίναμε φίλοι με τον σεφ και ιδιοκτήτη Νίκο Μαλλιάρα. Ο σεφ κάθησε στο τραπέζι μας για πολύ ώρα αφού τελειώσαμε το γεύμα μας, και είχαμε μια πολύ μεγάλη συζήτηση, στην οποία μας μίλησε με πολύ αγάπη για το εστιατόριό του, τη ζωή του, και τους σεφ, Έλληνες και ξένους που θαυμάζει.
Το Βεργιώτικο άνοιξε στη Βέροια το 1997. Η φιλοσοφία του βασίζεται στα φρέσκα κρέατα και τα τοπικά προϊόντα, με μια μεσογειακή κουζίνα βασισμένη στην παράδοση, εναρμονισμένη με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Από το 2018 βραβεύεται ως ένα από τα 8 καλύτερα εστιατόρια για κρέας της Ελλάδας σύμφωνα με τον οδηγό FNL. Το εστιατόριο στεγάζεται σε έναν πολύ εντυπωσιακό χώρο, στην εσοχή ενός μεγάλου βράχου κάτω από τα παλιά τείχη της πόλης. Έχει ακόμα μια πολύ όμορφη αυλή, με έναν νερόμυλο στο φόντο και φανταστική θέα.
Ο κ. Μαλλιάρας μας είπε πως το εστιατόριο το άνοιξε ο πεθερός του, ο κ. Αντώνης, ο οποίος ήταν σεφ, από τους πρωτεργάτες στη Μακεδονική κουζίνα. Η γυναίκα του είναι η τρίτη γενιά μαγείρων, ο παππούς της ήταν επίσης από τους πιο μεγάλους μάγειρες. Ο πεθερός του κ. Μαλλιάρα στο εστιατόριο συνδύαζε Ελληνο-Γαλλική κουζίνα και δούλευε πολύ με τα καλά κρασιά. Όταν ήρθε να δουλέψει στο εστιατόριο του έκανε μεγάλη εντύπωση η ποιότητα των υλικών και ο τρόπος που λειτουργούσε. Πλέον το μαγαζί το λειτουργούν ο κ. Μαλλιάρας με τη γυναίκα του. Εκείνος είναι κρεοπώλης, αλλά μαγειρεύει κιόλας.
Η βάση του εστιατορίου είναι το μοσχάρι· είναι από τα πρώτα καταστήματα που κάνουν ωρίμανση. Έχουν επιρροές από γαλλικές τεχνικές, και έχουν τα υλικά στο προσκήνιο. Δουλεύουν με βάση τη «δίαιτα των 100 μιλίων» δηλαδή προμηθεύονται τις πρώτες ύλες τους από κοντινά μέρη, βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο και τους παραγωγούς. Είναι, ακόμα, από τα πρώτα εστιατόρια στην Ελλάδα που λειτουργούν με βάση τη φιλοσοφία “nose to tail” (από τη μύτη μέχρι την ουρά), το οποίο σημαίνει ότι αξιοποιούν ολόκληρο το ζώο, με στόχο τη βιωσιμότητα. Πολλές φορές η ουρά, για παράδειγμα, μπορεί να είναι πιο νόστιμη από τη σπαλομπριζόλα. Στο εστιατόριο σερβίρουν κοντά στις 12 με 14 κοπές – είναι από τα ελάχιστα εστιατόρια στη χώρα μας που το κάνουν αυτό. Το μενού περιορίζεται σε 25-30 πιάτα κάθε μέρα και στόχος τους είναι να γνωρίσει ο κόσμος τις διάφορες κοπές που υπάρχουν.
Από κρασιά διαθέτουν κοντά στις 70 ετικέτες, από 100% ελληνικό αμπελώνα, με το 85% να είναι τοπική παραγωγή με πρωταγωνιστή το Ξινόμαυρο. Τα σκεύη που χρησιμοποιούν είναι χειροποίητα κεραμικά και ποτήρια κρασιού από κορυφαίες εταιρείες του εξωτερικού, αλλά και από μια Ελληνίδα δημιουργό.
Ο κ. Μαλλιάρας μας είπε πως είναι αρκετά επηρεασμένος από τη βάσκικη κουζίνα, μιας και έχει κάνει κάποια stages στο Σαν Σεμπαστιάν. Είναι λάτρης αυτής της κουζίνας, όπως και της γαλλικής. Στο Βεργιώτικο χρησιμοποιούν και σύγχρονες τεχνικές, όπως το sous vide, το κάπνισμα και τις αφυγράνσεις. Το εστιατόριο έχει βγει δεύτερο καλύτερο στην Ελλάδα και φέτος ήταν υποψήφιο για Χρυσό Σκούφο, το οποίο φυσικά του αξίζει και με το παραπάνω! Οι πελάτες του εστιατορίου έρχονται ξανά και ξανά για να φάνε τα πιάτα του, και αυτό για τους ανθρώπους του είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή. Το κυριότερο είναι ο κόσμος να είναι ευχαριστημένος! Βασική επιθυμία τους στο Βεργιώτικο είναι να εκπαιδεύουν και τη νέα γενιά μαγείρων και να βάλουν το λιθάρι τους στην ελληνική γαστρονομία.
Ύστερα από 14 χρόνια στο εξωτερικό, ο κ. Μαλλιάρας νομίζει πως η χώρα μας είναι σε εξαιρετικό επίπεδο στη σχέση ποιότητας-τιμής και τα μέρη μας δεν υστερούν σε τίποτα από αντίστοιχα μέρη του εξωτερικού. Στην Ελλάδα έχει πολλά αγαπημένα εστιατόρια -στην Κέρκυρα, για παράδειγμα, που επισκέφθηκε πρόσφατα έχει 3-4 καταπληκτικά μαγαζιά. Και στην Αθήνα έχει εστιατόρια που τα έχει επισκεφθεί και τα θυμάται για χρόνια. Στο εξωτερικό αγαπημένος του προορισμός είναι το Παρίσι με τα μπιστρό του με αστέρια Michelin.
Στη συνέχεια ο κ. Μαλλιάρας μας μίλησε για τους σεφ που τον έχουν επηρεάσει. Για παράδειγμα, για την ωρίμανση έμαθε πολλά πράγματα από έναν φλωρεντίνο σεφ και από τον κ. Άρη Βεζενέ. Στο Παρίσι από τα πολύ αγαπημένα του είναι το μπιστρό Le Chateaubriand, με σεφ τον κ. Iñaki Aizpirtarte. Από το Σαν Σεμπαστιάν, σαν Θεό του έχει τον σεφ κ. Victor Arguinzoniz του Asador Extebarri, ο οποίος εξειδικεύεται στα καπνίσματα.
Το τραπέζι που μας έκανε ο κ. Μαλλιάρας ήταν πραγματικά φανταστικό. Ειδικά τα κρέατά του ήταν το κάτι άλλο, από τα πιο νόστιμα που έχουμε δοκιμάσει, κάτι που δείχνει πως ετοιμάζονται με μεγάλη προσοχή και σεβασμό στην πρώτη ύλη, σε συνδυασμό με αγάπη και μεράκι. Αλλά τι να λέμε, δείτε τα μόνοι σας!
Την όμορφη κουβέντα μας συνόδευε το ροζέ κρασί του Κτήματος Φούντη από επιλεγμένους αμπελώνες της Μακεδονίας, και φυσικά τα αγαπημένα μας, τα υπέροχα γλυκά του Βεργιώτικου. Πρέπει να ομολογήσουμε πως είχαμε απορροφηθεί τόσο πολύ στη συζήτησή μας ώστε ξεχάσαμε να βγάλουμε φωτογραφίες τα φανταστικά γλυκά που γευτήκαμε! Ευτυχώς ο κ. Μαλλιάρας μας έστειλε δικές του φωτογραφίες και μπορούμε να τις μοιραστούμε μαζί σας!
Κι έτσι, μετά από άλλον έναν απολαυστικό ύπνο, ήρθε το τελευταίο πρωί του ταξιδιού μας… Νιώθαμε μια λύπη που τελείωνε, μιας και περάσαμε ειλικρινά απίστευτα καλά στη Μακεδονία, αλλά ταυτόχρονα ήμασταν γεμάτοι χαρά για τα τόσα πολλά όμορφα πράγματα που κάναμε και τους καλούς ανθρώπους που συναντήσαμε! Δεν είχαμε φάει ακόμα μακεδονίτικη μπουγάτσα, όμως, και αυτό δεν έπρεπε να μείνει ως εκκρεμότητα… Έτσι, πήγαμε στου Κριαρά, για ένα χορταστικό παραδοσιακό πρωινό…
Ο Κριαράς είναι μια αλυσίδα καφέ/ζαχαροπλαστείων στην πόλη της Βέροιας με ποιοτικά γλυκά, πεντανόστιμες μπουγάτσες, καφεδάκια και άλλα είδη πρωινού που λειτουργεί στην πόλη από το 1971. Στα μαγαζιά του θα βρει κανείς μια μεγάλη ποικιλία από μπουγάτσες: με κρέμα, τυρί, σπανάκι, κιμά, ζαμπόν-κασέρι, κοτόπουλο, πικάντικη και νηστίσιμη. Από παραδοσιακά γλυκά, τουλούμπα, λουκουμάδες, κουρκουμπίνια, τρίγωνα, κορνέ, μπαμπάδες, τάρτες, ρυζόγαλο, γλυκά ταψιού, ραβανί, μπακλαβά, κανταΐφι, σαραφλί, γαλακτομπούρεκο, αλλά και πιο σύγχρονα γλυκά, μια μεγάλη ποικιλία πραγματικά.
Εμείς επιλέξαμε μπουγάτσα με κιμά, με σπανάκι και με τυρί, και για γλυκάκι τουλουμπάκια. Ήταν όλα πεντανόστιμα!
Ήταν η ώρα να φύγουμε από την πανέμορφη πόλη της Βέροιας, αλλά θέλαμε να κάνουμε μια ακόμα στάση. Στην πόλη υπάρχει μια εξαιρετική επιχείρηση με προϊόντα τρούφας, η Dryas Greek Truffle. Στο εργαστήριό τους συναντήσαμε τον ιδιοκτήτη, τον κ. Γιώργο Μεντίρογλου, ο οποίος μας μίλησε για την επιχείρησή τους, και την σύζυγό του, την κ. Δάφνη Μπρανιώτη, γεωπόνο.
Ξεκίνησαν το 2008, μας είπε ο κ. Μεντίρογλου, με την καλλιέργεια της τρούφας, μετά έκαναν εμπόριο με προϊόντα τρούφας από την Αγγλία και την Ιταλία -δεν υπήρχαν ελληνικά- και σιγά σιγά ξεκίνησαν να φτιάχνουν τα δικά τους. Η επιχείρησή τους πηγαίνει πολύ καλά στην Ελλάδα και κυρίως στο εξωτερικό. Παράγει αγνά προϊόντα, χωρίς συντηρητικά, με υψηλή ποιότητα. Η τρούφα που χρησιμοποιούν είναι και καλλιέργειας, αλλά η περισσότερη είναι άγρια, από κυνηγούς από όλη την Ελλάδα, κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα.
Ένα εμπόδιο που αντιμετωπίζουν είναι πως η τρούφα είναι ένα ιδιαίτερο προϊόν, που δεν είναι εύκολο να μπει στη διατροφή, ειδικά των Ελλήνων. Λόγω της πολύ ιδιαίτερης μυρωδιάς της δεν υπάρχει ενδιάμεσο, ή θα τη λατρεύεις ή θα τη μισείς. Εμάς πάντως η τρούφα είναι μεγάλη μας αγάπη!
Η εταιρεία συνεργάζεται, επίσης, με εστιατόρια, τα οποία προμηθεύει με μεγάλες συσκευασίες προϊόντων τρούφας. Κάποια επιμέρους προϊόντα, όπως η μουστάρδα ή η μαγιονέζα τρούφας είναι περισσότερο για τους καταναλωτές. Το εστιατόριο θα πάρει, για παράδειγμα, ένα λάδι τρούφας ½ λίτρου και ½ κιλό φέτες τρούφας.
Τα προϊόντα της τρούφας δεν είναι τόσο ακριβά, όσο νομίζει ο κόσμος, επειδή η φρέσκια τρούφα είναι ακριβή. Ακόμα και για τη φρέσκια τρούφα, όμως, ρόλο παίζει η χρονιά και η ποικιλία· η πιο φθηνή είναι η μαύρη καλοκαιρινή, μετά πάει η μαύρη φθινοπωρινή και το χειμώνα αρχίζουν οι ακριβές, η μαύρη χειμερινή και η λευκή χειμερινή. Επίσης, ανάλογα με τη χρονιά κυμαίνεται και η τιμή: αν δεν έχει πολλή τρούφα, θα είναι ακριβή, αν έχει πολλή θα πέσει αρκετά η τιμή. Αν η χρονιά είναι ξερή, δεν έχει πολλές βροχές, θα έχει πάρα πολλή τρούφα. Η τρούφα είναι δύσκολο να βγει και πάντα πουλιέται με παραγγελία· πρώτα παίρνουν την παραγγελία και μετά βγαίνει ο κυνηγός να βρει την τρούφα, μιας και σε μια εβδομάδα η τρούφα χαλάει.
Τα προϊόντα τρούφας της Dryas Greek Truffle θα τα βρούμε, επομένως, σε εστιατόρια και σε καταστήματα ντελικατέσεν σε όλη την Ελλάδα. Το καλοκαίρι στέλνουν στα νησιά και τον χειμώνα στις μεγάλες πόλεις. Θα τα αναζητήσουμε οπωσδήποτε!
Το εργαστήριο μύριζε υπέροχα, δεν θέλαμε πραγματικά να φύγουμε! Είχε έρθει, όμως, πλέον η ώρα να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής… Ευτυχώς, όμως, είχαμε άλλη μια στάση στο πρόγραμμα, ένα μέρος που θέλαμε πάρα πολύ να επισκεφθούμε, την Παναγία Σουμελά. Το Ιερό Προσκύνημα βρίσκεται στο χωριό Καστανιά του όρους Βερμίου, σε απόσταση 19 χμ. από την Βέροια, 20 λεπτά με το αυτοκίνητο. Φορτώσαμε τις βαλίτσες μας και φύγαμε!
Η Παναγία Σουμελά είναι ένα πασίγνωστο ιερό προσκύνημα που ιδρύθηκε το 1951 ως συνέχεια της μονής της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, η οποία για 16 αιώνες αποτελούσε κέντρο του Ποντιακού Ελληνισμού. Η μονή βρισκόταν σε σπήλαιο του όρους Μελά της Τραπεζούντας, σε υψόμετρο 1063 μ. και ήταν πραγματικά πανέμορφη, από όσο μπορούμε να δούμε από τις φωτογραφίες. Σύμφωνα με όσα διαβάσαμε ιδρύθηκε το 386 μ.Χ. από δύο μοναχούς μετά από αποκάλυψη της Παναγίας.
Κοντά στο σπήλαιο μάθαμε πως χτίστηκε το 1860 ένας πανοραμικός τετραώροφος ξενώνας 72 δωματίων και άλλοι λειτουργικοί χώροι για τις ανάγκες των προσκυνητών, καθώς και βιβλιοθήκη. Ακόμα, χτίστηκαν μικροί ναοί αφιερωμένοι σε διάφορους αγίους γύρω από τη μονή. Στη μονή λειτούργησε αρχικά και το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας.
Η μονή είχε ως μεγάλους ευεργέτες τους Κομνηνούς, αλλά δεχόταν και πλήθος επιθέσεων από ληστές και αλλοεθνείς. Πολλά από τα προνόμια που απολάμβανε η μονή από τους Κομνηνούς συνεχίστηκαν και την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στη μονή φυλάσσοντας πολιτικά έγγραφα και αρχαία χειρόγραφα, όπως το πρώτο ελληνικό χειρόγραφο του Διγενή Ακρίτα.
Τεράστιο πλήγμα η ολοκληρωτική καταστροφή της το 1922 από τους Νεότουρκους… Από το 1986 η μονή λειτουργεί ως μουσείο. Το 2010, έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία της μονής Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην οποία προεξήρχε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος. Το 2021 άνοιξε ξανά η Παναγία Σουμελά για το κοινό, μετά το κλείσιμό της λόγω της πανδημίας, και όπως μάθαμε άνοιξαν και μέρη του συγκροτήματος που δεν ήταν έως τώρα επισκέψιμα, όπως το μυστικό παρεκκλήσι, που πιθανότατα είχε χτιστεί στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Μετά από αναστηλωτικά έργα αποκαταστάθηκαν 12 κτίρια και απομακρύνθηκαν πολλοί τόνοι επικίνδυνων βράχων, καθώς και βελτιώθηκε το μονοπάτι που οδηγεί στη μονή.
Για να τιμήσει την Παναγία Σουμελά του Πόντου χτίστηκε, λοιπόν, το Ιερό Προσκύνημα στην Καστανιά. Το 1951 ιδρύθηκε το Σωματείο «Παναγία Σουμελά». Όπως μας εξήγησαν οι άνθρωποι του Προσκυνήματος, αποτελεί ένα ίδρυμα με διοικητικό συμβούλιο, του οποίου προεδρεύει από το 2010 ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.
Ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Προσκυνήματος είναι καθημερινά ανοιχτός στο κοινό, και στο εσωτερικό του γίνονται Λειτουργίες και Ακολουθίες, καθώς και μυστήρια. Εγκαινιάστηκε το 1986, την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Μέσα στον Ιερό Ναό φυλάσσεται μια σπουδαία εικόνα, η ιστορία της οποίας μας συγκλόνισε. Πρόκειται για την πρώτη εικόνα που έφτιαξε ο Ευαγγελιστής Λουκάς για την Παναγία περίπου τον 1ο αιώνα μ.Χ., μια θαυματουργό εικόνα χαραγμένη σε ξύλο, στην οποία είναι εμφανή τα σημάδια του χρόνου. Σκεφτείτε πως ο Ευαγγελιστής δημιούργησε την εικόνα έχοντας ο ίδιος δει την Παναγία! Ήταν μια εικόνα φορητή, την οποία κουβαλούσε μαζί του. Συνολικά ο Ευαγγελιστής Λουκάς φιλοτέχνησε 74 εικόνες της Παναγίας, μας είπαν οι άνθρωποι της διοίκησης του Προσκυνήματος, από τις οποίες η μία, αυτή που έχουμε την τεράστια χαρά να βλέπουμε στο Προσκύνημα της Καστανιάς, μαζί με άλλες δύο δημιουργήθηκαν ενώ ήταν εν ζωή η Παναγία.
Αρχικά, η εικόνα ονομαζόταν Παναγία η Αθηνιώτισσα, επειδή μετά τον θάνατο του Ευαγγελιστή ο μαθητής του Ανανίας την μετέφερε στην Αθήνα. Όμως, τον 4ο μ.Χ. αιώνα θαυματουργά μεταφέρθηκε μόνη της στον Πόντο, όπου τη βρήκαν οι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος μετά από εμφάνιση της Παναγίας στον ύπνο τους. Στη συνέχεια ίδρυσαν το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα, φτιάχνοντας ένα κελί στον βράχο και στη συνέχεια εκκλησία.
Λίγο πριν από τον ξεριζωμό των Ελλήνων του Πόντου το 1922 οι μοναχοί της μονής της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα έθαψαν τους θησαυρούς της μονής, την εικόνα της Παναγίας, τον σταυρό του Μανουήλ Γ’ Κομνηνού με το τίμιο ξύλο και το Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου, στο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας, ένα χμ. μακριά από τη μονή. Το 1930, χάρη σε διπλωματικές ενέργειες μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, βρέθηκαν και παραδόθηκαν στην ελληνική αντιπροσωπεία, η οποία τα μετέφερε στο Βυζαντινό Μουσείο μέχρι το 1951, όταν ανεγέρθηκε η Παναγία Σουμελά στην Καστανιά. Την εικόνα έφερε στο μοναστήρι ο μοναχός Αμβρόσιος.
Εν Ελλάδι υπήρχαν οι Πόντιοι, αλλά δεν υπήρχεν ο Πόντος. Mε την εικόνα της Παναγίας Σουμελά ήλθε και ο Πόντος.
Ελευθέριος Βενιζέλος
Οι άνθρωποι της διοίκησης του Ιερού Προσκυνήματος είχαν την ευγένεια να μας δεχθούν στα γραφεία τους. Μας είπαν πως τα πρώτα χτίσματα του Ιερού Προσκυνήματος ήταν ο μικρός πέτρινος ναός και το καμπαναριό. Ο μεγάλος ναός είναι πολύ μεταγενέστερος. Το Ιερό Προσκύνημα δεν είναι στην πραγματικότητα μοναστήρι, αλλά αποκαλείται παντού μοναστήρι τιμής ένεκεν, όπως και η Παναγία της Τήνου· στον Πόντο ήταν ανδρικό μοναστήρι, αλλά στην Καστανιά έχει μόνο πολιτικό προσωπικό, είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.
Μας ανέφεραν και κομβικά σημεία της ιστορία του Προσκυνήματος. Το 1950 συστάθηκε το Σωματείο «Παναγία Σουμελά» στη Θεσσαλονίκη και βρέθηκε η τοποθεσία στην Καστανιά, ενώ το 1952 ήρθε η εικόνα της Παναγίας. Το 1987 ήρθαν ο σταυρός με το Ευαγγέλιο. Η τοποθεσία που βρέθηκε ήθελαν να μοιάζει με την τοποθεσία της Τραπεζούντας, να είναι ορεινή, για να φέρνει μνήμες.
Ο ιστορικός ναός που χτίστηκε με τη δημιουργία του Ιερού Προσκυνήματος είναι ο μικρός πέτρινος που βρίσκεται δίπλα στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μας είπαν. Φυσικά, μπήκαμε μέσα να κάνουμε την προσευχή μας και να προσκυνήσουμε.
Στον υπαίθριο χώρο του Προσκυνήματος βρίσκεται και το ιστορικό Αγίασμα της Μονής Παναγίας Σουμελά, με έναν λίθινο σταυρό του έτους 383 μ.Χ. Μέσα στο λευκό μάρμαρο της γούρνας οι πιστοί αφήνουν κομποσχοίνια.
Πίσω από τον μεγάλο ναό, μας είπαν βρίσκεται η προτομή του Χρύσανθου Φιλιππίδη, τελευταίου Μητροπολίτη Τραπεζούντας, ο οποίος αρνήθηκε να ορκίσει τη φιλογερμανιμη κυβέρνηση το ’42 και καθαιρέθηκε γι’ αυτόν τον λόγο. Πέθανε το 1949 και στον χώρο βρίσκονται τα οστά του μαζί με την προτομή. Κάτω βρίσκονται οι τάφοι του Φίλωνα Κτενίδη, του Παναγιώτη Τανιμανίδη και του μοναχού Αμβρόσιου. Πιο μπροστά έχει γίνει ένα αφιέρωμα στον Λεωνίδα Ιασωνίδη, Υπουργού με σπουδαίο ρόλο στη μεταφορά των κειμηλίων της μονής του Πόντου.
Η Παναγία Σουμελά στην Καστανιά είναι ένας από τους μεγαλύτερους προσκυνηματικούς προορισμούς της χώρας μας, με μεγάλη προσέλευση πιστών την άνοιξη, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, με αποκορύφωμα τη γιορτή της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο. Το χειμώνα είναι δυσκολότερη η πρόσβαση, καθώς χιονίζει. Για την εξυπηρέτηση του κόσμου έχουν δημιουργηθεί στη γύρω περιοχή ξενώνες και καταστήματα, σε ένα από τα οποία καθήσαμε να πιούμε καφεδάκι. Πήραμε, φυσικά, και αναμνηστικά δωράκια για τους αγαπημένους μας ανθρώπους.
Έτσι όμορφα τελείωσε το φανταστικό μας ταξίδι. Γυρίσαμε στην Αθήνα με πραγματικά τεράστιο υλικό, το οποίο προσπαθήσαμε να μεταφέρουμε στα άρθρα μας… Ελπίζουμε να μπορέσαμε να σας δώσουμε μια γεύση από τις ομορφιές των περιοχών της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας και να σας κινητοποιήσαμε να κάνετε αυτό το ταξίδι· εμείς θα το ξανακάνουμε σύντομα σίγουρα! Ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας που μας ακολουθήσατε στο οδοιπορικό μας και συνεχίζουμε δυναμικά με βάση μας την Αθήνα, μέχρι το επόμενο ταξίδι μας…. Στο Μεσολόγγι τα Χριστούγεννα!
Διαβάστε πρώτοι κάθε νέο μας άρθρο!
Βρείτε μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσής μας:
- Instagram: @eatdessertfirstgreece
- Facebook profile: Giorgos Eliza Vlachakis
- Facebook page: eatdessertfirstgreece
- Twitter: @eatdessert1stGr
- Pinterest: eatdessert1stGr
- WordPress: Eat Dessert First Greece
- LinkedIn: Eliza Neofytou
Ακολουθήστε μας συμπληρώνοντας το email σας στο πεδίο στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας μας, για να σας έρχεται με email κάθε νέο μας άρθρο μόλις κυκλοφορήσει. Μην ξεχάσετε να κάνετε επιβεβαίωση της εγγραφής σας, στο email που θα σας έρθει! 🤗 Όσοι είστε κι εσείς wordpress bloggers, πατήστε απλώς follow.
Eat Dessert First Greece 
Αυτά που σας έλεγα για τις ομορφιές της πατρίδας μας παιδιά. Πολύ όμορφη περιήγηση. Την καλησπέρα μου.
LikeLiked by 1 person
Καλησπέρα αγαπητέ κύριε Γιάννη, σας ευχαριστούμε από καρδιάς!! Ατελείωτες οι όμορφες τις πατρίδας μας, έτσι ακριβώς!! 🇬🇷🇬🇷
LikeLiked by 1 person